بلاگ

پنج نیروی رقابتی پورتر چیست؟+ کاربردهای 5 نیروی پورتر

نیروی رقابتی پورتر

در دنیای کسب‌وکار ها که امروزه به شدت رقابتی هستند، درک عواملی که یک کسب و کار را تهدید می‌کند، برای شرکت‌هایی که برای موفقیت بلندمدت و رشد پایدار تلاش می‌کنند، ضروری است. یکی از شناخته شده ترین و تاثیرگذارترین چارچوب ها در مدیریت استراتژیک، مدل پنج نیروی رقابتی پورتر است. این پارادایم که توسط استاد مشهور مدرسه بازرگانی هاروارد، مایکل ای. پورتر، در سال 1979 ایجاد شد، از آن زمان به سنگ بنای تجزیه و تحلیل نیروهای رقابتی که بر جذابیت و سودآوری یک صنعت تأثیر می‌گذارند تبدیل شده است.

مدل 5 نیروی رقابتی پورتر یک رویکرد جامع و ساختاریافته برای ارزیابی‌های اساسی در یک صنعت ارائه می‌کند و به کسب‌وکارها کمک می‌کند فرصت‌های بالقوه را شناسایی کنند، تهدیدها را پیش‌بینی کنند و تصمیم‌های استراتژیک آگاهانه بگیرند. این چارچوب بر این فرض استوار است که سطح رقابت در یک صنعت صرفاً توسط تقاضا و عرضه بازار تعیین نمی شود، بلکه به طور قابل توجهی تحت تأثیر اقدامات و تعاملات عوامل خارجی مختلف است.

مایکل ای. پورتر، اقتصاد دانی مشهور در دانشکده تجارت هاروارد است که به خاطر کمک‌های قابل توجهش به حوزه اقتصاد و استراتژی کسب‌وکار شناخته می‌شود. او به عنوان یکی از مشهورترین نظریه‌پردازان درباره اقتصاد، استراتژی کسب‌وکار، و مسائل اجتماعی شناخته می‌شود و تفکرات پورتر تا حد زیادی به تدوین استراتژی کسب و کارها کمک کرده است.
او به عنوان پدر استراتژی مدرن کسب و کار‌ها شناخته می‌شود و ۱۸ کتاب و مقالات بسیاری در این حوزه را نوشته است. مشهور ترین مدل او، چارچوب پنج نیروی رقابتی پوتر است که ابزار مهمی برای تحلیل استراتژیک کسب‌وکار است.

پنج نیروی رقابتی پورتر چیست؟

پنج نیروی رقابتی پورتر چیست؟

مایکل پورتر این نظریه را در سال 1979 مطرح کرد. پنج نیروی پورتر ابزاری قدرتمند برای درک جایگاه کسب و کار در مواجهه با تهدیدهای بازار است. این مدل ساده اما مؤثر به مدیران و رهبران کسب‌وکار کمک می‌کند تا نیروهای رقابتی در صنعت خود را تحلیل کرده و نقاط قوت و ضعف کسب‌وکار خود را شناسایی کنند. این چارچوب، تمام تهدیدات بازار را ساده سازی کرده و در پنج قالب به شما ارائه می‌کند:

۱. تهدید ورودی‌های جدید
۲. قدرت مذاکره تأمین‌کنندگان
۳. قدرت مذاکره خریداران
۴. تهدید محصولات یا خدمات جایگزین
۵. رقابت در میان رقبا و رقابت‌کنندگان موجود

تحلیل کامل از 5 نیروی رقابتی پورتر

۱. تهدید ورود رقبای جدید: اولین مورد از پنج نیروی رقابتی پورتر، به آسانی یا سختی ای که رقبا می‌توانند وارد بازار شوند و با بازیگران موجود رقابت کنند، وابسته است.
۲. قدرت تأمین‌کنندگان: این مورد، قدرت تامین کنندگان محصول را بر درآمد شرکت بررسی می‌کند.
۳. قدرت مشتریان: این مورد از پنج نیروی رقابتی پورتر، اثر گذاری خریداران محصول بر قیمت و درآمد کسب و کار را بررسی می‌کند.
۴. تهدید محصولات یا خدمات جایگزین: این مورد به این اشاره دارد که تا چه حد استفاده از محصولات جایگزین، مورد رضایت است.
۵. رقابت در صنعت: پنجمین مورد  این به شدت رقابت در میان بازیکنان کنونی در بازار از نظر قیمت، کیفیت، نوآوری و وفاداری مشتری، بستگی دارد.

۱. تهدید ورود رقبای جدید:

تهدید ورود رقبای جدید یعنی این که ورود رقبا به آن صنعت چقدر راحت است. اگر یک صنعت سودآور باشد و موانع ورود خاصی وجود نداشته باشد، احتمال حضور رقبای جدید بالا خواهد بود. اگر یک حوزه ای، مشکلاتی مثل اندازه بازار کوچک، سرمایه اولیه بالا، زنجیره پخش راحت،نبود سخت گیری های دولتی و … را نداشته باشد، بسیار به مذاق رقبا خوش می‌آید و هر لحظه خطر ورود رقیبی جدید هست.

۲.قدرت تأمین‌کنندگان:

انحصار در هر زمینه ای که باشد، قدرت را به همراه دارد. وقتی که فقط یک ورودی برای تامین محصولات باشد، ما باید حواسمان به خطرات این بازار انحصاری باشد. در این بازار، باید به مواردی همچون توانایی دخالت بنگاه های دولتی، وجود بازار سالم و رقابتی، مکانیزم های کنترل قیمت و … توجه داشت. هر یک از این موارد، می‌تواند روی درآمد کسب و کار، تاثیر مستقیم بگذارد.
هرچه قدرت مذاکره تأمین‌کنندگان بالاتر باشد، آن‌ها می‌توانند قیمت‌های بالاتری ارائه دهند، کیفیت کمتری ارائه کنند یا عرضه را برای خریداران کاهش دهند. هرچه قدرت مذاکره تأمین‌کنندگان کمتر باشد، آن‌ها مجبور می‌شوند قیمت‌های پایین‌تری پذیرفته و کیفیت را بهبود بخشند.

۳. قدرت مشتریان:

در تعیین قیمت یک کالا، مشتریان بسیار تاثیر گذارند. اگر شیوه قیمت گذاری مشتری را دلسرد کند، محصولات فروخته نمی‌شوند و شرکت مجبور به کاهش تولید یا کاهش قیمت است. پس قیمت گذاری اصولی برای محصولات، تاثیری مستقیم بر میزان فروش و وفاداری مشتریان دارد.

۴. تهدید محصولات یا خدمات جایگزین:

تهدید محصولات جایگزین زمانی به وجود می‌آید که محصولات مشابهی در بازار از صنایع دیگر وجود دارند که نیازهای مشابهی را برای مصرف‌کنندگان تامین می‌کنند.

۵. رقابت در صنعت:

آخرین نیرو از پنج نیروی رقابتی پورتر، توانایی رقابت در صنعت است. رقابت در میان رقبا شکل‌های مختلفی از جمله تخفیف قیمت، معرفی محصولات جدید، کمپین‌های تبلیغاتی و بهبودهای خدماتی را به خود می‌گیرد. شدت رقابت تحت تأثیر عواملی مانند ساختار رقابتی صنعت، رشد صنعت، هزینه‌های ثابت بالا، کمبود تفاوت و منافع استراتژیک بالا قرار می‌گیرد.

پنج نیروی رقابتی پورتر چیست؟

کاربردهای پنج نیروی پورتر

مدل پنج نیروی پورتر چندین کاربرد اساسی را در زمینه استراتژی کسب‌وکار ارائه می‌دهد:

۱. تحلیل ساختار صنعت: پنج نیروی پورتر به کسب‌وکارها کمک می‌کند تا سودآوری و جذابیت یک صنعت را درک کنند. یک صنعت بسیار جذاب، صنعتی است که پنج نیروی آن،رقبا را ضعیف می‌کنند و زمینه رقابت را برای کسب و کارمان هموار می‌کند.

۲. توسعه استراتژی رقابتی: این مدل به طراحی استراتژی‌ها برای کسب مزیت رقابتی نسبت به رقبا کمک می‌کند. این به درک قدرت موقعیت رقابتی کنونی و قدرت یک موقعیتی که شما در نظر دارید به آن انتقال دهید، کمک می‌کند.

۳. شناسایی فرصت‌های سودآوری: با درک این نیروها، کسب‌وکارها می‌توانند استراتژی کسب‌وکار خود را تغییر داده و از این نیروها بهره‌برداری کنند. این ممکن است شامل بهره‌برداری از روند‌ها و نوآوری‌های ظهوری یا برقراری ارتباط با تأمین‌کنندگان یا خریداران قدرتمندتر باشد.

۴. مدیریت ریسک: این مدل همچنین در شناسایی ریسک‌های احتمالی در محیط کسب‌وکار کمک می‌کند. این مخصوصاً برای کسب‌وکارهایی که قصد ورود به بازار جدید دارند یا برای کسب‌وکارهای موجود برای پیگیری تهدیدهای احتمالی مفید است.

با استفاده از پنج نیروی پورتر، شرکت‌ها می‌توانند نگاه جامعی به محیط رقابتی خود داشته باشند و تصمیمات استراتژیکی را برای ارتقاء پایداری و سودآوری خود بگیرند. این ابزاری است که برای همه نوع کسب و کاری، چه کوچک و چه بزرگ کاربرد دارد و می‌توان با قالب پنج نیروی رقابتی پورتر، با خطرات پیش روی کسب و کار را مقابله کرد.

مثال پنج نیروی رقابتی پورتر در صنعت خودرو

پنج نیروی پورتر چارچوبی است که برای تحلیل رقابت پذیری و جذابیت یک صنعت استفاده می شود.در یادگیری موضوع های مختلف، دانستن مثال بسیار کمکمان می‌کند. پس نیروی پورتر در صنعت خوردرو بررسی می‌کنیم:

1. تهدید ورود رقبای جدید:

تهدید تازه واردان در صنعت خودرو بسته به عوامل مختلف می تواند متوسط تا زیاد باشد. موارد زیر را در نظر بگیرید:

صرفه جویی در مقیاس: خودروسازان معتبر از صرفه جویی در مقیاس سود می برند و به آنها امکان می دهد وسایل نقلیه با هزینه کمتر در هر واحد تولید کنند. تازه واردها ممکن است در ابتدا برای دستیابی به همان کارایی تلاش کنند.

نیازهای سرمایه: ورود به صنعت خودرو مستلزم سرمایه گذاری قابل توجهی در تحقیق، توسعه، تولید و توزیع است. این به عنوان یک مانع برای بازیکنان جدید بالقوه عمل می کند.

وفاداری به برند: برندهای معتبر خودرو از وفاداری مشتریان قوی برخوردارند، و رقابت با شهرت و اعتمادی که این برندها در طول سال‌ها ایجاد کرده‌اند، برای تازه‌واردان چالش برانگیز است.

مقررات و سیاست های دولت: صنعت خودرو به شدت تحت نظارت است، با استانداردهای ایمنی و زیست محیطی که تازه واردان باید رعایت کنند. رعایت این قوانین می تواند هزینه بر و زمان بر باشد.

کانال‌های توزیع: تولیدکنندگان موجود شبکه‌های توزیع خوبی دارند، در حالی که شرکت‌های تازه وارد ممکن است برای ایمن کردن کانال‌های توزیع کارآمد و گسترده تلاش کنند.

قدرت تامین کنندگان

تمایز ورودی ها: تامین کنندگان قطعات تخصصی یا فناوری های منحصر به فرد ممکن است قدرت چانه زنی بالاتری داشته باشند، زیرا خودروسازان برای تمایز محصول به شدت به این ورودی ها متکی هستند.

هزینه های سوئیچینگ: هزینه تعویض تامین کنندگان می تواند بر قدرت چانه زنی تاثیر بگذارد. اگر هزینه های سوئیچینگ بالا یا تامین کنندگان جایگزین محدود وجود داشته باشد، قدرت تامین کنندگان افزایش می یابد.

تمرکز تامین کننده: اگر تامین کنندگان کمی بر بازار مسلط باشند، ممکن است اهرم بیشتری در مذاکرات داشته باشند.

یکپارچه سازی پیشرو: تامین کنندگانی که به راحتی می توانند یکپارچه سازی کنند (خود خودروها را تولید و بفروشند) ممکن است از این به عنوان تهدیدی برای به دست آوردن شرایط مطلوب تر از سوی خودروسازان استفاده کنند.

قدرت مشتریان

خریداران، در این مورد، به مصرف کنندگان و سایر مشاغل خرید خودرو مراجعه می کنند. عوامل زیر را که بر قدرت چانه زنی آنها تأثیر می گذارد در نظر بگیرید:

تعداد خریداران: هر چه یک خودروساز مشتریان بیشتری داشته باشد، هر خریدار به تنهایی قدرت کمتری دارد.

تمایز محصول: اگر گزینه های محدودی برای تمایز بین برندهای خودرو وجود داشته باشد، خریداران ممکن است قدرت بیشتری در مذاکرات خود داشته باشند.

حساسیت قیمت: حساسیت خریداران به تغییرات قیمت بر قدرت چانه زنی آنها تأثیر می گذارد. اگر مشتریان به شدت به قیمت حساس باشند، می توانند فشار بیشتری بر خودروسازان وارد کنند تا قیمت ها را کاهش دهند.

در دسترس بودن اطلاعات: دسترسی آسان به اطلاعات و بررسی های آنلاین، خریداران را قادر می سازد تا تصمیمات آگاهانه تری بگیرند و قدرت چانه زنی آنها را افزایش دهد.

تهدید محصولات یا خدمات جایگزین

تهدید جایگزین ها در صنعت خودرو بسته به عوامل مختلفی می تواند متوسط تا زیاد باشد:

حمل و نقل عمومی: همانطور که حمل و نقل عمومی بهبود می یابد و راحت تر و مقرون به صرفه تر می شود، می تواند جایگزینی برای مالکیت خودرو، به ویژه در مناطق شهری شود.

خدمات اشتراک‌گذاری سواری: ظهور سرویس‌های اشتراک‌گذاری سواری مانند Uber و Lyft جایگزینی برای مالکیت خودرو برای برخی از مصرف‌کنندگان فراهم می‌کند.

دوچرخه و اسکوتر الکترونیکی: در محیط های شهری، دوچرخه و اسکوترهای الکترونیکی می توانند جایگزینی برای سفرهای کوتاه مدت باشند.

دورکاری و کار از راه دور: روند افزایشی کار از راه دور ممکن است نیاز به رفت و آمد روزانه و مالکیت خودرو را کاهش دهد.

 

صنعت رقابت

صنعت خودرو بسیار رقابتی است و تعداد زیادی از بازیگران تثبیت شده برای سهم بازار با هم رقابت می کنند. عوامل موثر بر رقابت رقابتی عبارتند از:
تعداد رقبا: حضور خودروسازان متعدد با عرضه های مشابه رقابت را تشدید می کند.
رشد صنعت: رشد آهسته صنعت می تواند منجر به افزایش رقابت شود زیرا شرکت ها برای سهمی از بازار محدود می جنگند.
تمایز محصول: شرکت هایی که می توانند محصولات خود را به طور موثر متمایز کنند دارای مزیت رقابتی هستند.
موانع خروج: موانع بالای خروج، مانند سرمایه گذاری های قابل توجه و وفاداری به برند، می تواند منجر به رقابت شدیدتر شود زیرا شرکت های در حال مبارزه ترک بازار را دشوار می دانند.

در نتیجه صنعت خودرو رقابت بالاست، موانع قابل توجهی برای ورود، قدرت تامین کننده متوسط تا بالا، قدرت خرید متوسط، و تهدید متوسطی از جایگزین ها را نشان می دهد. این عوامل نشان می دهد که صنعت برای تازه واردان چالش برانگیز است و بازیگران فعلی باید دائماً نوآوری کنند و محصولات خود را متمایز کنند تا موقعیت خود را در بازار حفظ کنند.

در این ویدیو، در کنار پنج نیروی رقابتی پورتر، موانعی را که از رشد یک کسب و کار جلوگیری می‌کنند را نام بردیم.

پنج نیروی رقابتی پورتر+ppt

این همه از خوبی های مدل پورتر گفتیم! اما حالا وقت این است که خودمان کسب و کارمان را نجات دهیم! به همین منظور، ما قالبی را با فرمت پاورپوینت طراحی کردیم تا بتوانیم تمام پنج نیروی تهدیدآمیز را شخصی سازی کنیم و تکمیل کنیم.

پنج نیروی رقابتی پورتر
قالب تحلیل پنج نیروی پورتر

این مطلب را هم مطالعه کنید

از مقاله " 5 نیروی رقابتی پورتر چیست" چه چیزهایی یاد گرفتیم؟

در نتیجه، 5 نیروی پورتر ابزار ارزشمندی است که به رهبران کسب‌وکار قدرت می‌دهد تا پیچیدگی‌های صنعت خود را مرور کنند و انتخاب‌های استراتژیک آگاهانه انجام دهند. با درک پویایی هر نیرو، می‌توانید استراتژی‌های تجاری مؤثری را طراحی کنید که موقعیت شما را در بازار افزایش داده و موفقیت پایدار را به همراه داشته باشد. همانطور که برای متحول کردن کسب‌وکارتان سفر خود را آغاز می‌کنید، به خاطر داشته باشید که استفاده از نیروهای پنج‌گانه پورتر می‌تواند شما را به سمت رشد پایدار و مزیت رقابتی در یک چشم‌انداز کسب‌وکار در حال تحول هدایت کند.
ما در این مقاله، به کیستی مایکل پورتر،چیستی پنج نیروی رقابتی پورتر و کاربرد های آن در کسب و کار اشاره کردیم.
اگر به دانستن شخصیت مایکل پورتر به طور کامل علاقه مندید، ویکی پدیا کمکتان می‌کند.
هم‌چنین اگر سوالی راجع به پنج نیروی رقابتی پورتر دارید، در بخش نظرات با ما در میان بگذارید.

برای موضوع استراتژی کسب‌وکار، راهنمایی می‌خواهم.

* جلسه اولیه رایگان است *

سوالات متداول درباره پنج نیروی رقابتی پورتر

پنج نیروی پورتر ابزاری قدرتمند برای درک جایگاه کسب و کار در مواجهه با تهدیدهای بازار است. این مدل ساده اما مؤثر به مدیران و رهبران کسب‌وکار کمک می‌کند تا نیروهای رقابتی در صنعت خود را تحلیل کرده و نقاط قوت و ضعف کسب‌وکار خود را شناسایی کنند.

۱. تهدید ورودی‌های جدید
۲. قدرت مذاکره تأمین‌کنندگان
۳. قدرت مذاکره خریداران
۴. تهدید محصولات یا خدمات جایگزین
۵. رقابت در میان رقبا و رقابت‌کنندگان موجود

دانلود این قالب خیلی ساده است. شما می‌توانید با رفتن به صفحه قالب تحلیل پنج نیروی پورتر،این قالب را به فرمت پاورپوینت دانلود کنید تا بتوانید راحت ویرایش کنید.

اشتراک گذاری:

دیدگاهتان را بنویسید

دانلود رایگان فایل صوتی

یک جلسه مشاوره رایگان با تیم مشاوره غزال تنظیم و نقشه راه رشد را دریافت کنید.

مهمترین مانع رشد کسب‌وکارتان را شناسایی کنید.

اشتراک سالانه اوج شامل کیس‌استادیهای مدیریتی است که هر سه شنبه به صورت صوتی منتشر می شود.

دوره ‌های آموزشی تخصصی در حوزه رشد و توسعه

با یکی از مشاوران آنلاین ما ارتباط بگیرید و سوال خود را بپرسید.

خلاصه صوتی کتاب
اسکیل کسب‌وکار
نقشه راه استراتژی

فیلم آموزشی اسکیل آپ