آیا کسب و کار شما از نوع مقیاس پذیر است؟
ایده مقیاسپذیری یک کسب و کار ساده است. چه هزینههای ثابت شما زیاد باشد، چه کم؛ اگر بتوانید مشتریان بیشتری را بدون افزایش متناسب با هزینههای خود اضافه کنید، کسب و کار مقیاس پذیر است و هرچه رشد میکند سودآورتر میشود. کسب و کارهای مبتنی بر وب مانند فیسبوک و کسب و کار تبلیغاتی گوگل بسیار مقیاسپذیر هستند، زیرا هزینههای راهاندازی کسب و کار نسبتاً ثابت است و افزایش کاربران، باعث بالارفتن چشمگیر هزینههای دیگر شرکت برای برآورد نیازهای جدید نمیشود.
معمولا کارآفرینان بنا به دلایل متعددی تصمیم به راهاندازی یک کسب و کار جدید میگیرند. داشتن آزادی کاری و پتانسیل درآمدزایی از جمله دلایلی است که افراد را به سمت ایجاد استارت آپها سوق میدهد. با این حال، برخی از صاحبان کسب و کار چشم انداز اجرای سرمایهگذاری های چند میلیارد دلاری دارند؛ این در حالی است که برخی دیگر تنها به دنبال راهی برای کسب درآمد مناسب برای رفع نیازهای خود و خانوادشان هستند.

تفاوت بین این دو مدل کسب و کار به راهاندازی یک کسب و کار مقیاس پذیر در مقابل اجرای یک کسب و کار سبک زندگی برمیگردد. این تفاوت بین اداره یک آژانس تبلیغاتی جهانی و یک کپیرایتر انفرادی، یا داشتن فروشگاههای زنجیرهای تعمیرات خودرو و مدیریت یک فروشگاه که فقط در تعطیلات آخر هفته باز است، قابل مشاهده است. یکی میتواند به صورت تصاعدی رشد کند، در حالی که رشد دیگری محدود است، اما هنوز به طور بالقوه بسیار سودآور است.
کسب و کار مقیاس پذیر یا سبک زندگی؟
برای پاسخ به این سوال که کدام نوع کسب و کار بهتر است، کسب و کار مقیاس پذیر یا سبک زندگی؟ پاسخ درست یا غلطی وجود ندارد. درواقع، همه چیز به این بستگی دارد که کدام کسب و کار برای شما و رویاها و اهدافتان مناسبتر است.
جاج گراهام، نویسنده کتاب مقیاس سریع، بر این باور است، این که آیا کسب و کار شما مقیاسپذیر است یا میتواند بدون تزریق منابع عظیم به طور تصاعدی رشد کند، به عوامل متعددی بستگی دارد.

گراهام در این باره میگوید:
ابتدا باید مطمئن شوید که کسب و کار شما یا مشکلی را برای یک بازار حل میکند یا به آن بازار کمک میکند تا درآمد ایجاد کند. برای اینکه یک کسب و کار مقیاس پذیر و سود آور باشد، باید بتواند نیاز یک یا دو مورد گفته شده را به خوبی درک کند و در جهت رفع آن اقدام کند.
5 فاکتور یک کسب و کار مقیاس پذیر
آیا شما صاحب یک کسب و کار مقیاس پذیر هستید؟ آیا می خواهید یک کسب و کار مقیاس پذیر بسازید؟
باید بگوییم که اگر هدف شما اجرای یک سرمایهگذاری مقیاس پذیر است و میخواهید یک کسب و کار چند میلیون دلاری ایجاد کنید که بعدها آن را واگذار کرده و به سودآوری برسید. باید پنج شرط زیر را رعایت کنید. با رعایت فاکتورهایی که در ادامه به آن خواهیم پرداخت میتوانید کسب و کار خود را مورد آزمایش قرار دهید و مشخص کنید که آیا صاحب یک کسب و کار مقیاس پذیر هستید یا خیر.
1- نیچ مارکت را پیدا کنید
اولین مشخصه یک کسب و کار مقیاس پذیر وجود نیچ مارکت است. نیچ مارکت مجموعهای متمرکز از افراد یا مشاغلی است که خواستار خرید یا دریافت محصول و خدماتی هستند که شما در بازار میفروشید. به بیانی دیگر، این گروه از افراد دارای مجموعه خاصی از نیازها هستند که میتواند توسط یک محصول یا خدمات هدفمند که آن نیازها را برطرف میکند، برآورده شود.

چه در حال راهاندازی یک کسب و کار جدید باشید یا یک کسب و کار موجود را توسعه دهید، نیچ مارکت راهی مؤثر برای ایجاد موقعیت برند شما است. با تمرکز بر یک مخاطب کوچک، کسب و کار شما قادر خواهد بود منابع خود را بیشتر گسترش دهد و مشتریانی را جذب کند که با پیشنهادات شما همسو هستند.
اینها افرادی هستند که بیشتر به محصول شما نیاز دارند و به احتمال زیاد تبدیل به مشتریان وفادار میشوند.
یک آژانس بیمه میتواند مثال جالبی برای این موضوع باشد. آژانس بیمه به جای فروش طیف گستردهای از محصولات بیمه، تصمیم میگیرد که برای افزایش سوددهی، فقط به موتورسواران خدمات ارائه دهد. به این ترتیب این آژانس بیمه در بین دارندگان موتورسیکلت به عنوان ارائه دهنده بیمه معتبر شناخته خواهد شد و درصد زیادی از سهم بازار را به دست خواهد آورد.
2- برای خروج برنامهریزی کنید
از همان ابتدا، بهتر است که فروش شرکت را به عنوان یک گزینهی روی میز تلقی کنید و آماده باشید که هر زمان که نیاز است اقدام به فروش آن کنید. برنامههای خروج، استراتژی هایی هستند که توسط صاحبان مشاغل، سرمایهگذاران، معاملهگران یا سرمایهگذاران خطرپذیر برای تسویه موقعیت خود در یک دارایی مالی بر اساس معیارهای خاص اجرا میشوند. برنامه خروج به این معنا است که چگونه یک سرمایهگذار قصد دارد از یک سرمایهگذاری خارج شود.
اگر کسب و کار فقط بر اساس تخصص و مهارتهای شما باشد، ارزشی فراتر از مشارکت شما نخواهد داشت. درواقع کسب و کار شما از نوع یک تجارت سبک زندگی است تا یک کسب و کار مقیاس پذیر و شما نمیتوانید آن را واگذار یا در معرض فروش قرار دهید.
«این نکته حائز اهمیت است که یک کسب و کار مقیاس پذیر به تنهایی و جدا از مالک ارزش دارد.»
3- یک برنامه ایجاد درآمدهای مکرر داشته باشید
مولفه دیگر یک کسب و کار مقیاس پذیر وجود درآمدهای مکرر است. همه ما میدانیم که درآمد مکرر، یک مدل درآمدی ایدهآل برای اکثر شرکتها به شمار میآید. با این حال، فروش خدمات افزایشی به مشتری، در مقابل متقاعد کردن آنها به تعهد بلندمدت، اغلب آسانتر است.
تمرکز مجدد استراتژی خود بر ایجاد یک برنامه درآمد مکرر، تأثیر قابل توجهی بر کسب و کار شما خواهد داشت. به زبان ساده، دید شما را افزایش میدهد و به شما این امکان را میدهد تا بر اساس جریان ثابت درآمد، برنامهریزی دقیقی برای آینده داشته باشید.
در واقع به کسب و کاری که درآمد مکرر ندارد، نمیتوان گفت یک کسب و کار مقیاس پذیر است. درآمد تکرارشونده درآمدی است که کسب و کار شما بهطور منظم و بدون نیاز به فروش دائمی به دست میآورد. مثالها هزینههایی برای عضویت در وبسایت، خدمات اشتراک، خدمات میزبانی در یک مرکز تناسب اندام میتواند مثال خوبی برای درآمدهای مکرر باشد. چرا که بدون متحمل شدن هزینهی اضافی در حوزه عملیاتی این مرکز راهی برای درآمد مکرر پیدا کرده است.

4- مشتری محور باشید
شرط دیگر یک کسب و کار مقیاس پذیر مشتری مداری است. شرکتهایی که مشتاق خدمت رسانی به مشتریان خود هستند، معمولاً روابط طولانی مدتی با آنها دارند. این به معنای ارزش بالای طول عمر مشتری است. این موضوع برای اسکیل آپ نیز امری مهم است. گراهام می گوید: اگر مشکل ریزش مشتری دارید، هرگز اسکیل نخواهید داشت. پس میتوان گفت کلید ایجاد یک کسب و کار مقیاس پذیر، ایجاد یک پایگاه مشتری بالقوه است.
مشتری مداری یعنی قرار دادن مشتری در اولویت و در مرکز هر کاری که انجام میدهید. ممکن است با خود فکر کنید، این موضوع کار آسانی است و به راحتی از عهدهاش برآیید؛ اما آیا واقعا به همین سادگی است؟
مشتری محور بودن مستلزم چیزی بیش از این است که بگوییم مشتری در ذهن شما است. این موضوع در مورد درک واقعی مشتری است. شما باید بتوانید خواستهها، نیازها و ترجیحات ارتباطی مشتریان خود را پیشبینی کنید و روابط پایداری با آنها داشته باشید. انجام این موارد از فکر کردن به آن سختتر خواهد بود.
سازمانهای مشتری محور برای درک مشتری گام برمیدارند و با ایجاد فرهنگی که کارکنان را قادر میسازد بهترین تصمیمها را برای مشتری و شرکت به طور موازی اتخاذ کنند، عمل میکنند. آنها نحوه تأثیر هر تصمیم تجاری، تغییر فرآیند و واکنش مشتری را به این دست از تغییرات، در نظر میگیرند.

در مجموع، مشتری مداری به همان اندازه که یک فرهنگ است، یک استراتژی است و یک کسب و کار مقیاس پذیر باید به آن توجه کند. این باید در یک سازمان نهادینه شود تا توسط تصمیم گیرنده نهایی، یعنی مشتری شناخته شود.
5- یک بیزینس پلن یا برنامه تجاری ایجاد کنید
برای یک کسب و کار مقیاس پذیر، باید یک برنامه تجاری یا همان بیزینس پلن داشته باشید که همه اعضای تیم شما با آن آشنا باشند. در راستای این موضوع، باید اهداف سالانه را به هدفها و چشم اندازهای کوچکتر تقسیم کنید. تبدیل اهداف سالانه به سه ماهه، اهداف سه ماهه به ماهانه و در انتها تبدیل اهداف ماهانه به هفتگی یا روزانه میتواند بسیار تاثیرگذار باشد. چرا که توجه به جزئیات هدف باعث میشود تا کارمندان در مورد آنچه که باید هر روز برای رسیدن به اهداف بزرگتر شرکت انجام دهند، آگاه شوند. بدون برنامه، تلاش همه کمرنگ خواهد بود و برای مدیران سختتر خواهد بود که کل تیم را در یک مسیر واحد نگه دارند.
برای راه اندازی یک کسب و کار سودآور، باید در کاری که انجام میدهید خوب باشید و از مشتریان مراقبت کنید. اما برای راه اندازی یک کسب و کار مقیاس پذیر، باید شرکتی بسازید که جریان درآمد ثابتی از مشتریان راضی داشته باشد و بدون نیاز به اضافه کردن کارکنان بیشتر به طور مداوم افزایش یابد.

جمعبندی
همانطور که در این مقاله ذکر شد، برای اینکه از جایگاه کسب و کار خود و مقیاس پذیر بودن آن اطلاع یابید و بتوانید با دیدی بازتر نسبت به آینده شرکتتان تصمیم بگیرید، نیاز است که فاکتورها و کاراکترهای یک کسب و کار مقیاس پذیر را بدانید و با آن آشنایی کامل داشته باشید. شناخت این فاکتورها به شما کمک میکند تا با مواجه شدن با مشکلات کمتری در جهت توسعه کسب و کار خود گام بردارید. اگر شما نیز مانند بسیاری از کسب و کارهای موفق امروزی رویای دستیابی به بینهایت ها را دارید باید بتوانید تمام ملزومات رسیدن به این جایگاه برتر را فراهم کنید. نکات ذکر شده در این مقاله به شما کمک میکند تا بتوانید مسیر رو به رشد خود را هموارتر کرده و به جایگاه مناسبی در صنعت خود دست یابید.
تیم تولید محتوای گروه مشاوران غزال
این مقاله به کوشش فرزانه گرگینی و دیگر اعضای گروه مشاوران غزال تولید شده است. تکتک ما تلاش داریم اثری مثبت بر روی کسب و کارها داشته باشیم.