چهار مرحله اساسی در چرخه عمر کسب و کار
چرخه عمر کسب و کار مراحلی دارد که هر کارآفرین و مدیری باید در زمینه آن‌ها و مشخصات هر مرحله اطلاعات کافی داشته باشد. در این مقاله چرخه عمر یک کسب و کار را از شروع با استارتاپ، تا بلوغ در مرحله اسکیل آپ و تثبیت و افول احتمالی در اسکرواپ بررسی می‌کنیم.
در اکثر متون مراحل چرخه عمر کسب و کار از استارتاپ و به صورت سه مرحله تعریف میشود. در این مقاله قصد داریم شما را با یک مرحله ابتدایی به نام استنداپ آشنا کنیم که تاثیر زیادی بر رشد کسب و کار در مراحل بعدی دارد.
مرحله اول: مرحله استند آپ
رشد یک کسب و کار با مرحله استنداپ آغاز میشود. در واقع تمامی کسب و کارها در ابتدا ایده‌هایی دارند که در مرحله استنداپ مورد بررسی قرار می‌گیرد. بسیاری از کسب و کارها متاسفانه با این مرحله آشنایی ندارند و از استارتاپ شروع می‌کنند. در حالی که یک چرخه عمر کسب و کار باید از مرحله استنداپ و بررسی‌های زیرساختی مرتبط با کسب و کار شروع گردد.
در مرحله استنداپ باید نیازهای کسب و کار از نظر ابعاد مختلف و عوامل زیرساختی مورد بررسی قرار گیرد. همچنین تیم و تخصص نیروهای مورد نیاز نیز مورد بررسی قرار می‌گیرد. در این مرحله ابتدایی چرخه عمر کسب و کار همچنین به بررسی‌های اولیه مالی پرداخته میشود. این مرحله و مطالعاتی که در آن صورت می‌گیرد در ایران کم‌تر شناخته شده است. در مقالات بعدی غزال، مرحله استنداپ و جایگاه آن در چرخه عمر کسب و کار بیشتر مورد بررسی قرار می‌گیرد.
مرحله دوم: مرحله استارتاپ
در این مرحله از چرخه عمر کسب و کار ایده‌ها و بررسی‌های اولیه پخته میشود، بیزینس پلن تثبیت شده و تیم شکل می‌گیرد. اعضای تیم که هسته اولیه کسب و کار را تشکیل می‌دهند، در محلی دور هم جمع می‌شوند و همکاری‌های اولیه شکل می‌گیرد. اعضای استارتاپ بر محصول یا خدمت جدیدی که می‌خواهند به بازار و جامعه ارائه دهند تمرکز می‌کنند. البته در مرحله استارت آپ، محصول یا خدمت مورد نظر در مقیاس کوچک ارائه میشود.
نکته مهم در این جا این است که مراحل چرخه عمر هر کسب و کار با دیگری تفاوت دارد. مدت زمانی که طول می‌کشد تا یک کسب و کار از استنداپ به استارتاپ تبدیل شود و به سوی اسکیل اپ شدن رشد کند برای هر کسب و کار متفاوت است. در نتیجه نمی‌توان نسخه واحدی برای چرخه عمر کسب و کار داد و تنها باید به مراحل اصلی و مشخصات هر مرحله بسنده کرد.
مرحله سوم: مرحله اسکیل آپ
زمانی که استارت آپ به اندازه کافی ایده خود را در بازار تست کرد و محصول یا خدمات آن تثبیت شد وارد مرحله اسکیل اپ می‌شویم. در این مرحله اساسی از چرخه عمر کسب و کار، اتحاد و تعامل بین اعضای تیم شکل گرفته و تعامل لازم ایجاد شده است. در واقع همکاری بین کارمندان به گونه‌ای است که آمادگی ارائه محصول یا خدمات کسب و کار را در در سطح انبوه دارند. همچنین تیم مرکزی گسترش می‌یابد و تیم‌های دیگری به تفکیک تخصص و به فراخور نیاز اسکیل آپ ایجاد میشود.
زمانی که طرح بیزینس پلن یک استارتاپ آزمایش شده و با موفقیت روبرو میشود، کسب و کار آماده رشد و ورود به مرحله اسکیل اپ است. در مرحله اسکیل اپ، کسب و کار رشد سریع را تجربه می‌کند و می‌تواند محصول یا خدمات خود را در حجم انبوه به بازار عرضه کند.
برای درک بهتر چرخه عمر کسب و کار به سراغ یک مثال می‌رویم که در تصویر زیر نیز نمایش داده شده است. در این تصویر استارت اپ به موش تشبیه شده که حرکات کوتاه و اثرات بسیار کوچک دارد. مرحله اسکیل آپ به غزال شباهت دارد که چابک و بسیار سریع است.
در مرحله اسکیل آپ چابکی کسب و کار باعث میشود تا محصولات و خدمات آن به سرعت و در حجم انبوه به بازار عرضه شود. این مرحله در واقع مرحله اساسی و تکاملی چرخه عمر کسب و کار محسوب میشود. در مرحله اسکیل اپ تیم یا تیم‌های کسب و کار نقش مهمی را در پیشبرد فرایندهای اجرایی سازمان ایفا می‌کنند.
همچنین مسائل مالی در اسکیل آپ از اهمیت بالایی برخوردار است. در استارتاپ هزینه زیاد موضوعیتی ندارد و تیم سعی دارد با هزینه‌های حداقلی، طرح کسب و کار و بازار هدف خود را مورد آزمایش قرار دهند. این در حالیست که در اسکیل آپ باید تولید انبوه صورت گیرد و کسب و کار به سوددهی برسد. بنابراین بخش مالی در اسکیل آپ اهمیت زیادی پیدا می‌کند.
همانطور که اشاره شد، این مرحله از چرخه عمر کسب و کار به آهو یا غزال تشبیه شده است زیرا مهم‌ترین شاخصه آن چابکی است. بنابراین کسب و کار باید در این مرحله چابکی را مد نظر قرار دهد و با سرعت بالایی منحنی رشد را طی کند تا به درآمد و سوددهی بالاتری دست یابد. همچنین در این مرحله تثبیت برند صورت می‌گیرد و ارز‌ش‌های مدنظر کسب و کار به جامعه انتقال می‌یابد.
مرحله چهارم: مرحله اسکروآپ
این مرحله از چرخه عمر کسب و کار در تصویر به فیل تشبیه شده است. چرا؟ زیرا کسب و کار دیگر چابکی گذشته را ندارد. یک کسب و کار زمانی به اسکروآپ می‌رسد که سازمان یافته میشود و از نظر سازمانی بدنه سنگینی پیدا می‌کند. در این مرحله اعضای تیم مرکزی به درآمد خوبی رسیده‌اند و تیم‌ها نیز گسترش یافته و فرایندهای اجرایی پیچیده شده‌اند.
بنابراین کسب و کار مانند فیل سنگینی است که از نظر سرعت عمل با غزال قابل مقایسه نیست. در مرحله اسکروآپ کسب و کار نمی‌تواند به تغییرات بازار و محیط سریعا واکنش نشان دهد.
در این مرحله از چرخه عمر چه باید کرد؟
در صورتی که مدیران کسب و کار با مشخصه‌های مرحله اسکروآپ آشنایی داشته باشند، برنامه‌ریزی آگاهانه‌ای برای این مرحله در نظر می‌گیرند. باید تغییراتی در ساختار سازمانی صورت گیرد و بخش‌های جدید ایجاد شود و مجددا وارد چرخه عمر کسب و کار گردد.
در این مرحله کسب و کار باید بر ارائه محصول یا خدمات جدید به بازار متمرکز شود و خود را با نیازهای جدید بازار وفق دهد. در غیر این صورت افول خواهد کرد و منحنی رشد رو به پایین حرکت می‌کند.
در این نوشتار بر مراحل چهارگانه چرخه عمر کسب و کار تمرکز کردیم. هر یک از این مراحل نقش مهمی در رشد کسب و کار ایفا می‌کنند و آشنایی مدیران با مشخصات تمامی مراحل کمک بزرگی به کسب و کارشان می‌کند. برای مطالعه بیشتر در زمینه هر یک از مراحل و به خصوص اهمیت استارتاپ و اسکیل آپ در رشد کسب و کار با گروه مشاوران غزال همراه باشید.
سوالات متداول درباره چرخه عمر کسب و کار
چرخه عمر کسب و کار یعنی چه؟
هر کسب و کار از مرحله ابتدایی تاسیس تا وقتی حذف شود وارد مراحل مختلفی میشود که به آن چرخه عمر کسب و کار گویند.
چرخه عمر شامل چند مرحله و فاز است؟
چرخه عمر در تعاریف مختلف فازهای مختلفی دارد.
۱- استارتاپ: مرحله شروع کسب و کار
۲-اسکیل اپ: مرحله رشد کسب و کار
۳- اسکرو آپ: مرحله افول کسب و کار
مطالب زیر را حتما مطالعه کنید
2 دیدگاه
به گفتگوی ما بپیوندید و دیدگاه خود را با ما در میان بگذارید.
وقت بخیر
در این مقاله با یک دید جدید از مراحل چرخه عمر کسب و کار آشنا شدم. بسیار جالب بود. متشکر استفاده کردم
سلام
وقت شما هم بخیر
بله چرخه عمر کسب و کار بر اساس دیدگاه های مختلف با عناوین و بر اساس جنبه های متفاوتی بیان شده است.
چرحه عمر بیان شده در این مقاله بیشتر به کسب و کارهای فناور محور مربوط است.
خوشحالیم که برای شما مفید بوده است.
با آرزوی موفقیت های روز افزون