8 روش بهبود سلامت روان کارمندان
عدم قطعیت و بی‌ثباتی تاثیر مستقیم بر افزایش اضطراب دارد و ما در دوره بی‌ثباتی زندگی می‌کنیم. ما هم اکنون در میانه افزایش موارد مبتلا به کووید ۱۹، شک و تردیدهای بازگشایی کسب و کارها، اعتراضات و اغتشاش‌های اجتماعی به دلیل مسائل و نابرابری‌های اقتصادی قرار داریم و حتی نمی‌دانیم در ادامه با چه مسائلی روبرو می‌شویم. تمام این مسائل بر سلامت روان کارمندان در محیط کار تاثیرگذار است.
تعریف سلامت روان
سلامت روان به وضعیتی اشاره دارد که در آن فرد توانمندی‌ها، احساسات، روابط اجتماعی، عقاید و مهارت‌هایش در مواجهه با فشارها، چالش‌ها و تغییرات زندگی به بهترین شکل ممکن است. سلامت روان شامل سطح مطلوبی از رفاه روانی و احساس مفید بودن در زندگی روزمره فرد است.
عناصر مختلف سلامت روان عبارتند از:
-
احساس رفاه و خوشحالی: احساس رضایت و خوشحالی از زندگی و توانایی مواجهه با چالش‌ها و موقعیت‌های دشوار.
-
تعادل احساساتی: توانایی مدیریت و تعادل احساسات، از جمله استرس، اضطراب و افسردگی.
-
توانایی مقابله: توانایی انعطاف‌پذیری و مقابله با مشکلات و فشارهای زندگی.
-
روابط اجتماعی سالم: داشتن روابط مثبت و سالم با دیگران و حفظ ارتباطات اجتماعی مثبت.
-
خودآگاهی: آگاهی از خود، احساسات، نیازهای شخصی و توانایی مدیریت خود.
-
توانایی اتخاذ تصمیم: توانایی در تصمیم‌گیری به شکل بهینه و مواجهه با تغییرات.
-
تعادل کار و زندگی: حفظ تعادل میان زندگی شغلی و خصوصی.
-
توانایی ارتباط موثر: توانایی برقراری ارتباطات موثر با دیگران و انتقال احساسات و نیازهای شخصی.
اهمیت سلامت روان کارمندان در محیط کار
در اواخر ماه مارس، یک سازمان تحقیقاتی خصوصی پژوهشی را در مورد وضعیت سلامت روان کارمندان در سراسر جهان آغاز کرد. یکی از نتایج این پژوهش این بود که سلامت روان ۴۲ درصد از کارمندان مورد بررسی از آغاز پاندمی کرونا افت کرده است. این مسئله اثراتی در کوتاه مدت دارد و آثار بلندمدت آن نیز قابل پیش‌بینی است.
پیش از شروع پاندمی کرونا نیز، برخی شرکت‌ها تمرکز خود را بر موضوع سلامت روان کارمندان در محیط کار افزایش دادند که به خصوص در پاسخ به مطالبات و فشارهای کارکنان بود. این روزها این اقدامات اهمیت بیشتری پیدا کرده‌اند.
مدیران کسب و کارها بارها شاهد انواع مسائل سلامت روان کارمندان خود از جمله اضطراب، افسردگی و سایر مسائل بوده‌اند. مسائل سلامت روان بسته به شرایط کاری و اجتماعی کارمندان از جمله وضعیت نژادی، فرصت‌های مالی، سمت و پست حرفه‌ای، مسئولیت‌های فرد در خانواده و سایر متغیرها، متنوع است. بنابراین، مدیران و رهبران تاثیرگذار باید چه اقداماتی انجام دهند تا کارمندانشان را در برابر عوامل تهدیدکننده سلامت روان مانند بحران‌ها، دغدغه‌های شخصی و حرفه‌ای و مسائل اقتصادی حمایت کنند؟ در ادامه توصیه‌هایی در این زمینه ارایه شده است.
مدیران برای حمایت از سلامت روان کارمندان چه می‌توانند بکنند؟
حتی در بدترین شرایط و قرارگیری کسب و کارها در بی‌ثباتی ناشی از بحران، مهم‌ترین نقش مدیران ثابت است، حمایت از اعضای تیم یا سازمان خود. این حمایت شامل تامین سلامت روان کارمندان نیز می‌شود. خبر خوب این است که روش‌های حمایت از سلامت روان کارمندان نه تنها بر بهبود سلامت کارمندان تاثیر دارد، که شما را به مدیری موثر تبدیل می‌کند.
روش‌های بهبود سلامت روان کارمندان
1. خود را آسیب‌پذیر نشان دهید
یکی از مسائل جانبی پاندمی کرونا این است که چالش‌ها و مسائل بهداشت روان را به امری عادی و معمول در جامعه تبدیل کرده است. تقریبا بیشتر افراد مسائل و ناراحتی‌های روانی را تجربه کرده‌اند؛ اما جهانی شدن مسائل روانی تهدیدات و فرصت‌هایی در اختیار ما قرار می‌دهد. فرصت‌های این مسائل شامل آن است که آگاهی عموم نسبت به اهمیت سلامت روان به خصوص سلامت روان کارمندان جلب شده است و بسیاری از افراد تجارب خود در این زمینه را به اشتراک می‌گذارند. این که شما به عنوان یک مدیر در مورد مسائل و چالش‌های روانی خود صادق باشید و خود را به عنوان رباتی نفوذناپذیر نشان ندهید باعث می‌شود که کارمندانتان نیز احساس راحتی کنند و مسائل خود را با شما در میان بگذارند.
پیش از بروز پاندمی کرونا، رخدادهایی توسط برخی کسب و کارها طراحی شده بود که مدیران در یک گردهم‌آیی در زمینه مسائل و چالش‌های روانی خود به خصوص اضطراب‌ها و تنش‌های حرفه‌ای که تجربه کرده‌اند، صحبت می‌کنند. وقتی کارمندان در جریان تجارب مدیران خود قرار می‌گیرند، متوجه می‌شوند که مدیران نیز به عنوان انسان‌هایی آسیب‌پذیر در برابر مسائل مشابهی قرار دارند.
مسئله این است که هم اکنون بسیاری از کارمندان در سراسر جهان دورکار هستند و بنابراین باید در جلسات مجازی در زمینه مسائل روانی کارمندان شفاف‌سازی صورت گیرد. زمانی که مدیران از پشت دوربین وب‌کم به بیان مسائل روحی خود بپردازند، در نظر کارمندان فردی مسئولیت‌پذیر، شجاع و صادق می‌آیند. پژوهش‌ها نشان می‌دهد که این اقدام علاوه بر تاثیر بر سلامت روان و آرامش کارمندان، اعتماد و مشارکت را نیز بهبود می‌بخشد.
2. مدل‌های رفتاری سالم را الگوسازی کنید
این که فقط شعار دهید که از سلامت روان کارمندان خود حمایت می‌کنید، کافی نیست. رفتارهای سالم و اولویت‌بخشی به سلامت روان را به گونه‌ای الگوسازی کنید که کارمندانتان در جریان امور قرار بگیرند. معمولا مدیران به قدری درگیر وضعیت تیم خود و پیشبرد کارها هستند که کم‌تر به خود اهمیت می‌دهند. باید در محیط کار اعلام کنید که برای سلامت خود چه می‌کنید. برای مثال برای کارمندان توضیح دهید که در میانه روز کاری قدم می‌زنید. مدیتیشن انجام میدهید. از جلسات مشاوره استفاده می‌کنید و گاهی خود را از فضاهای مجازی دور نگه می‌دارید. در نتیجه، خود مراقبتی به یک الگو تبدیل شده و در بین گروه شما تداوم می‌یابد.
3. فرهنگ تعاملات اجتماعی را در سازمان اشاعه دهید
هم اکنون بیشتر از هر زمان دیگری بررسی وضعیت روحی کارمندان از طریق برقراری روابط اجتماعی و دوستانه اهمیت دارد. بسیاری از کارمندان دورکار هستند و در پژوهشی که پیش‌تر ذکر شد، ۴۰ درصد کارمندان اعلام کرده‌اند که از زمان دورکاری کسی در شرکتشان وضعیت حرفه‌ای و مسائل روحی آن‌ها را مورد بررسی قرار نداده است و در نتیجه سلامت روان آن‌ها دچار افت شده است.
در جلسات مجازی، فقط به بررسی مسائل حرفه‌ای نپردازید. بلکه با کارمندان خود احوالپرسی کنید. با حوصله و شنوا باشید و کارمندانتان را تشویق به صحبت کردن در مورد دغدغه‌های خود کنید. البته صحبت کردن را به آن‌ها تحمیل نکنید. مطرح کردن این مسائل ارتباط مستقیمی با میزان اعتمادسازی و رویکرد مدیریتی شما در سازمان دارد.
زمانی که کارمندی از دغدغه‌ها و مسائل خود صحبت می‌کند، ضرورتی ندارد که حتما راهنمایی مشخصی به آن فرد بدهید یا مسائل او را برطرف نمایید. مهم این است که گوش شنوا داشته باشید و به کارمندانتان برای ابراز احساسات فضا بدهید. ممکن است کارمندان شما مایل نباشند که جزییات زیادی را با شما در میان بگذارند که مسئله‌ای نیست. مهم این است که به عنوان یک مدیر نشان دهید که به بهبود و حمایت از سلامت روان کارمندان در محیط کار اهمیت میدهید. همچنین، میتوانید برای کارمندانتان خدمات مشاوره‌ای فراهم کنید.
4. انعطاف‌پذیری و همه‌شمولی را در محیط کار تشویق کنید
این وضعیت را در نظر بگیرید که بی‌ثباتی حال حاضر و شرایط نامتعادل کسب و کارها همچنان ادامه پیدا کند و عوامل دائما در حال تغییر باشد. شما نیاز دارید که به صورت مداوم عوامل تاثیرگذار بر کسب و کار خود و شرایط را مورد پایش قرار دهید. پایش و حل مسئله بدون این که از وجود آن مسئله آگاهی داشته باشید، رخ نخواهد داد. بنابراین، تعاملات و برقراری شبکه‌ای از روابط که در روش‌های پیشین گفته شد به این آگاهی کمک شایانی خواهد کرد. این تعاملات همچنین فرصت مناسبی برای افزایش انعطاف‌پذیری و شرکت همه کارمندان و مشارکتشان در شبکه تعاملات سازمان فراهم می‌آورد.
شما باید برای حل بسیاری از مسائل در محیط کار از پیش چارچوب مشخص تعیین کنید. برای مثال برای مسائل حرفه‌ای و شخصی والدین یا اضطراب‌ها و تنش‌های کاری باید برنامه‌های حمایتی از قبل تعریف شده باشد. البته حل این مسائل به انعطاف‌پذیری نیز نیاز دارد. در واقع باید به صورت همزمان کنش‌گرا و انعطاف‌پذیر باشید. انعطاف‌پذیری به کارمندان کمک می‌کند که در این دوران بی‌ثباتی به توسعه حرفه‌ای خود ادامه دهند. به یاد داشته باشید که اعتمادسازی مهم‌ترین اصل برای ایجاد محیطی انعطاف‌پذیر و همه شمول و در نتیجه حمایت از سلامت روان کارمندان است.
5. کارمندان را در جریان امور قرار دهید
پژوهشی مرتبط با این مقاله نشان می‌دهد که کارمندانی که در جریان تصمیمات و امور مهم سازمان قرار نمی‌گیرند ۲۳ درصد بیشتر در معرض ابتلا به مشکلات سلامت روان قرار دارند. اطمینان حاصل کنید که تیم خود را در جریان تغییرات سازمانی، تصمیمات استراتژیک و مسائل پیش روی کسب و کار قرار میدهید. در این صورت اضطراب آن‌ها از عدم قطعیت‌ها و آینده نامشخص کسب و کار را کاهش میدهید. بهتر است در مواردی از کارشناسان مربوطه نظرخواهی کنید و آن‌ها را در فرایند تصمیم‌سازی سازمان مشارکت دهید.
همچنین امکاناتی برای حمایت از سلامت روان کارمندان خود فراهم کنید و آن‌ها را در جریان این امکانات قرار دهید. حدود ۴۶ درصد از کارمندان مورد مطالعه در پژوهش ما اعلام کرده‌اند که به چنین امکانات حمایتی دسترسی ندارند یا در صورت وجود چنین امکاناتی، در جریان آن قرار نگرفته‌اند. در این زمینه می‌توان اقدامات بسیاری از جمله قرارگیری خدمات مشاوره‌ای در تیم منابع انسانی، امکانات حمایتی و مرخصی‌های ویژه برای استراحت کارمندان و سایر امکانات خلاقانه انجام داد.
6. بر آگاهی‌بخشی در زمینه سلامت روان کارمندان تمرکز و سرمایه‌گذاری کنید
هم اکنون بیش از هر زمان دیگری، اقدامات فعالانه و آموزش در زمینه سلامت روان کارمندان برای مدیران و مسئولان اجرایی سازمان‌ها اهمیت دارد. درنتیجه، باید برنامه‌های آموزشی، کارگاه‌های مشترک و جلساتی با مشارکت کسب و کارهای همکار و حتی رقیب در زمینه روش‌های حمایت از سلامت روان کارمندان ترتیب دهید تا در زمینه اهمیت این موضوع در بحران کنونی (و البته برای همیشه) آگاهی‌بخشی صورت گیرد. در صورتی که بودجه کافی برای تامین منابع کافی جهت حمایت از سلامت روان در محیط کار و ارایه برنامه‌های حمایتی این چنینی ندارید، از روش‌های ارزان قیمت برای این کار استفاده کنید. خودتان دست به کار شوید و با مشارکت بخش نیروی انسانی و مشاوران خود، به ترویج اهمیت سلامت روان در محیط کار بپردازید. میتوانید آموزش را از طریق ارایه بروشور و کتاب‌های مفید در این زمینه نیز برنامه‌ریزی کنید.
7. از سیاست‌ها و تجارب موفق در این زمینه بهره بگیرید
الگوها، قوانین و سیاست‌های ناظر بر سازمان خود را مورد بازنگری قرار دهید. آیا با بحران پیش آمده و هنجارهای تغییر کرده مطابقت دارد؟ چقدر انعطاف‌پذیری و همه‌شمولی را در سازمان تشویق می‌کند؟ آیا می‌توان این ساختارها را تغییر و در مواردی مورد بازنگری قرار داد؟ برای مثال، شاید نیاز باشد که تجارب اخیر کسب و کارهای موفق در برخرود با بحران کرونا را مورد بررسی قرار دهید و متناسب با کسب و کار خود الگوبرداری کنید. از پیشنهادات و توصیه کارمندان نیز استفاده کنید. سعی کنید چارچوب‌ها و قوانین خشک را کاهش دهید و عوامل تنش‌زا را حذف نمایید. این موارد را با کارمندان خود با اشتراک بگذارید تا بدانند چه اقداماتی در راستای حمایت از سلامت روان کارمندان در محیط کار صورت می‌گیرد.
8. سلامت روان کارمندان را مورد پایش دقیق قرار دهید
شما میتوانید طبق برنامه منظم و تعریف برنامه‌های پایش بر وضعیت سلامت روان کارمندان و وضعیت محیط کار نظارت دقیق داشته باشید. میتوانید متخصص مشخصی برای این کار تعریف کنید ولی بهتر است در درجه اول با تعدادی از اعضای تیم خود ارتباط مستقیم داشته باشید. در صورتی که سیستم شرکت شما بر مبنای کار حضوری است، به راحتی و از طریق پایش محیط بر اساس شاخص‌های جهانی سلامت روان، اطلاعات دقیقی از وضعیت شرکت خود به دست می‌آورید. در صورتی که کار به صورت مجازی پیش می‌رود و کارمندان دورکار هستند، این امر را از طریق جلسات مجازی پیگیری کنید.
در پژوهشی در سال ۲۰۱۹ که در زمینه سلامت روان کارمندان در محیط کار صورت گرفت، محیط کاری مطلوب این گونه تعریف شد. محیطی که انعطاف‌پذیر و با فرهنگ سازمانی تعاملاتی و پذیرا باشد، اطلاعات و تصمیمات به صورت شفاف و مشخص صورت گیرد و یادگیری حین کار تقویت و حمایت گردد.
در کنار این موارد، مدل‌سازی سبک زندگی و رفتارهای سالم در محیط کار از اهمیت بالایی برخوردار است. توصیه‌های دیگری در زمینه حمایت از سلامت روان کارمندان در محیط کار وجود دارد که در ادامه مورد بررسی قرار می‌گیرد.
6 استراتژی برای مدیریت و حمایت از سلامت روان کارمندان در محل کار
1. نظرسنجی از کارکنان
بسیاری از شرکت‌ها برنامه‌های مدیریت استرس را در محل کار اجرا می‌کنند و این شروع خوبی برای مدیریت سلامت روان کارمندان است. با این حال، استفاده از نظرسنجی‌ها برای بهبود سلامت روان در محل کار باعث ایجاد روحیه می‌شود و نشان می‌دهد که مدیریت برای نظر آن‌ها ارزش قائل می‌شود.
2. به کارمندان خود نه تنها در مدیریت بلکه در کاهش استرس کمک کنید
عوامل ایجاد استرس را شناسایی کنید. هنگامی که عوامل استرس زا را شناسایی کردید، توجه به سلامت روان کارمندان در محل کار را در اولویت قرار دهید. اگر وجود ساعت‌های کاری انعطاف پذیر یا دورکاری به کارمندان کمک می‌کند تا به خوبی تعادل میان کار و زندگی خود را ایجاد کنند، از این روند استفاده کنید. اگر منابع مشکل دارند، افراد بیشتری به کارمندان خود اضافه کنید. قراردادهای جدید ببندید. بودجه را افزایش دهید و برخی از پروژه‌ها را به تعلیق بیندازید.
3. اطمینان حاصل کنید که کارمندان در فواصل زمانی منظم از محل کار فاصله می‌گیرند
درحالی که کارکردن تا نیمه شب موثر به نظر می‌رسد و می‌تواند نتایج کوتاه مدت به همراه داشته باشد، اغلب منجر به ایجاد فرسودگی شغلی می‌شود. کارمندان خود را به چالش بکشید تا به طور منظم استراحت کنند. انرژی بگیرند و با عزیزان خود ارتباط برقرار کنند تا به آن‌ها کمک کنید از نظر ذهنی آرامش خاطر داشته باشند.
4. زمانی را به تفریح و استراحت اختصاص دهید
خواه انجام بازی یا صرفا وقت گذاشتن برای گفتگو و یا تفریح با همکاران باعث افزایش بهره‌وری و ایجاد اعتماد بین شما می‌شود. این کار باعث کاهش عوامل استرس‌زا و ایجاد یک پاسخ عاطفی مثبت میان کارمندان خواهد شد. به‌علاوه، خنده به خودی خود استرس را کاهش داده و باعث آرامش می‌شود.
5. مراقب افسردگی باشید
با توجه به تحقیقات سازمانی سلامت روان در محل کار، 70 درصد از نیروی کار از افسردگی رنج می‌برند و اکثر آن‌ها از این وضعیت خود آگاه نیستند. با این وجود، تنها 15 درصد از کارفرمایان به مدیران خود آموزش می‌دهند که چگونه افسردگی را تشخیص دهند و برای کمک به مراقبت از سلامت روان کارمندان مداخله کنند. مدیریت و حمایت از سلامت روان در محل کار می‌تواند سالانه 2000 دلار برای کارفرمایان در هزینه‌های مرتبط با سلامت و بهره‌وری صرفه جویی کند.
6. ارائه پشتیبانی و مراقبت از کارمندان
اطمینان حاصل کنید که شرکت شما مزایا و خدمات بهداشت روان کارمندان، از مشاوره فردی و زوجی گرفته تا درمان‌های گروهی را ارائه می‌دهد. برای مثال، برنامه‌های کمک به کارمندان (EAPs)، دسترسی به خدماتی را فراهم می‌کنند که به کارمندان اجازه می‌دهد استرس‌های مربوط به مراقبت از کودکان خود، نظافت خانه و انجام امور را کاهش دهند.
جمع بندی
تمرکز بر سلامت روان کارمندان در محل کار برای مراقبت از کارمندان امری ضروری است. سلامت روانی ضعیف و وجود استرس علاوه‌بر نتایج کسب و کار، می‌تواند تعامل و ارتباط کارکنان را تحت تاثیر قرار دهد. به همان اندازه که مایلیم شرایط کاری به وضعیت پیش از بحران برگردد، باید بدانیم که احتمال این اتفاق بسیار ضعیف است. بنابراین، بهتر است که از فرصت پیش آمده برای ایجاد محیط کاری سالم و ایمن در جهت حمایت از سلامت روان کارمندان و تقویت فرهنگ سازمانی حاکم بر کسب و کار خود استفاده کنیم.
ارزیابی عملکرد کارکنان و سلامت کارکنان تاثیرات دوطرفه ای بر هم دارند.شما میتوانید با مطالعه این مقاله، یک سیستم خوب هم برای سنجش عملکرد کارکنانتان تهیه کنید.
دیدگاهتان را بنویسید