تفاوت راهنمایی و مشاوره در چیست؟
در دنیای امروز، اهمیت نقش‌های مختلف در حمایت و توسعه‌ی کسب‌وکارها و سازمان‌ها بیش از پیش احساس میشود. دو نقش اساسی و مهم که اغلب در این راستا مطرح می‌شوند، نقش‌های مشاوره و راهنمایی هستند. هرچند این دو مفهوم به ظاهر مشابه هستند و حتی گاهی به جای یکدیگر استفاده می‌شوند، اما تفاوت‌های مهمی دارند نقش‌های متفاوتی دارند و می‌توانند از راه‌های مختلفی برای شرکت‌ها سودمند باشند و شناخت این تفاوت‌ها برای انتخاب صحیح نقش‌ها و کارایی بهتر در کسب‌وکار ضروری است.
هر دو نوع مسئول ارائه تخصص به مشاغل مختلف هستند، اما اهداف و نوع پروژه آنها می تواند متفاوت باشد. اگر قصد دارید شخصی را برای ارائه مشاوره تخصصی به کسب و کار خود استخدام کنید، مهم است که تفاوت راهنمایی و مشاوره را درک کنید تا بتوانید بهترین تصمیم ممکن را برای شرکت و برند خود بگیرید. در این مقاله، به تفکیک هر یک از نقش‌های مشاور و راهنما و تشریح تفاوت‌ها و شباهت‌های آنها می‌پردازیم.
راهنما کیست و فرآیند راهنمایی چیست؟
راهنمایی عملی برای کمک به مشتری در بهبود سیستم ها و فرآیندهای خود در طول زمان است. راهنمایان (Advisor)اغلب با یک شرکت درازمدت کار می کنند و ممکن است نقش های رهبری را در شرکت بر عهده بگیرند. گاهی اوقات، شرکت ها راهنمایان را به عنوان مربی در نظر میگیرند، زیرا آنها معمولاً در صنایع خود بسیار با تجربه هستند. هدف راهنمایان معمولاً هدایت کردن مشتریان خود برای کمک به آنها در دستیابی به اهداف اصلی و اهداف جزیی است. کسب و کارهای کوچک یا استارت‌آپ‌ها ممکن است استخدام یک راهنما را برای دریافت راهنمایی از یک متخصص و دریافت کمک برای ایجاد یک استراتژی برای موفقیت بلندمدت مفید بدانند.
راهنمایان می توانند در بسیاری از صنایع مختلف تخصص داشته باشند و مشاغل راهنمایی رایج شامل مشاوره مالی، مشاوره کسب‌وکار و مشاوره فناوری اطلاعات است. برخی از معمول ترین مسئولیت های راهنمایی میتواند شامل ارزیابی عملیات شرکت و تحقیقات بازار، نظارت بر حساب ها، تهیه گزارش ها و شناسایی فرصتهای بالقوه باشد. راهنما همچنین میتواند برای طراحی استراتژی های جدید و کمک به شرکت ها در اجرای آنها موثر باشد.
راهنما فردی است که در موضوع خاصی تجربه و دانش فراوانی دارد و از این طریق به فردی که در حال یادگیری یا توسعه مهارت‌هاست کمک میکند. در این رابطه، راهنما نقش یک دوست و مشاور غیررسمی را ایفا میکند و رابطه‌ای طولانی‌مدت‌تر و شخصی‌تر دارد. راهنما تلاش میکند تا فرد مورد راهنمایی را به سوی رشد و توسعه فردی و حرفهای هدایت کند. همچنین راهنماها با ارائه راهکارهای مبتنی بر تجربیات شخصی، به منتی کمک میکنند تا با چالش‌های شغلی و حرفهای خود روبرو شود.
از جمله ویژگی‌های بارز راهنما می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- ارتباط غیررسمی و شخصی: منتور معمولاً ارتباطی دوستانه و مبتنی بر اعتماد با منتی برقرار میکند.
- تمرکز بر توسعه‌ی بلندمدت: منتورینگ بیشتر به رشد و پیشرفت بلندمدت فرد کمک میکند.
- انتقال تجربیات شخصی: منتور بیشتر تجربیات خود را در اختیار منتی می‌گذارد تا از آنها بهره ببرد.
مشاور کیست و فرآیند مشاوره چیست؟
مشاوره عبارت است از ارائه مشاوره و تخصص به یک کسب و کار یا گروهی از افراد در ازای پرداخت پول. اغلب، مشتریان یک مشکل خاص را به مشاور ارائه می دهند و سپس مشاور (Consultant) برای کمک به حل مشکل کار می کند. استخدام مشاوران میتواند برای کسب‌وکارها مفید باشد، به‌ویژه اگر آنها بتوانند مهارت‌ها یا تخصص‌هایی را که کسب و کار در داخل آن ندارد، به اشتراک بگذارند. مشاوران همچنین ممکن است برای مشاغلی که با چالش‌های خاصی مانند تعامل در رسانه‌های اجتماعی یا مدیریت منابع مواجه هستند، مفید باشند.
مشاوران می توانند از پیشینه های مختلفی باشند، اما اکثر آنها حداقل دارای مدرک لیسانس هستند. مشاوران معمولاً به مهارت هایی در حل مسئله، خلاقیت، ارتباط و غیره مجهز هستند تا بتوانند در مورد پروژه های شرکت ها و سایر مسائل مشاوره دهند. بسیاری از مشاوران خوداشتغال هستند، اما می توانند برای شرکت های مشاوره نیز کار کنند. برخی از زمینه های رایج مشاوره عبارتند از: مشاوره کسب و کار، مشاوره مراقبت های بهداشتی، مشاوره منابع انسانی و مشاوره فناوری اطلاعات.
۱۱ تفاوت راهنمایی و مشاوره
مشاوران و راهنماها می‌توانند مشاوره تخصصی به کسب و کارها ارائه دهند و هر دو از مهارت‌های مشابهی مانند ارتباط، حل مسئله و مدیریت استفاده میکنند. در نتیجه، مردم گاهی از اصطلاحات «مشاور» و «راهنما» به جای یکدیگر استفاده میکنند. با بررسی تعاریف و نقش‌ها، چندین تفاوت اساسی میان این دو مفهوم وجود دارد که می‌توان به شرح زیر بیان کرد:
نوع رابطه و نقش‌ها: رابطه منتورینگ معمولاً دوستانه‌تر و بر اساس ارتباط شخصی است؛ در حالی که در کوچینگ، رابطه بیشتر حرفهای و هدفمند است و کوچ مسئولیت ارائه‌ی بازخوردهای مستقیم و سازنده را دارد.
مدت زمان تعامل: منتورینگ اغلب یک فرایند بلندمدت است که شامل جلسات بدون زمان‌بندی دقیق و بر اساس نیاز فرد میشود. از سوی دیگر، کوچینگ به صورت کوتاه‌مدت و در بازه‌های زمانی مشخص انجام میشود تا به فرد در رسیدن به اهداف خاص کمک کند.
محتوا و روش‌ها: منتور بیشتر تجربیات و دانش شخصی خود را به اشتراک می‌گذارد، در حالی که کوچ با استفاده از روش‌ها و تکنیک‌های خاص، فرد را به سمت بهبود عملکرد هدایت میکند.
- تمرکز بر رشد فردی یا شغلی: یکی از تفاوت‌های مهم بین مشاوره و منتورینگ در نوع تمرکز آنها است. در حالی که مشاوران بیشتر بر مسائل تخصصی و عملکردی تمرکز دارند، منتورها به توسعه فردی، رشد اعتماد به نفس و توانمندی‌های ذهنی و عاطفی فرد توجه میکنند.
- رویکرد به حل مسائل: مشاوران رویکردی متمرکز و تخصصی دارند؛ آنها از ابزارها و مدل‌های تحلیلی برای یافتن راه‌حل‌های دقیق استفاده میکنند. اما منتورها بیشتر به تقویت توانایی‌های تصمیم‌گیری و افزایش اعتماد به نفس فرد توجه میکنند. در واقع، منتور نقش یک “همراه” را ایفا میکند تا فرد بتواند به صورت مستقل به نتیجه برسد.
- نقش در تصمیم‌گیری: مشاوران معمولاً پیشنهادات خود را به مدیران ارائه میکنند و مسئولیت اجرای آنها بر عهده مدیران و تیم‌هاست. مشاور نقش تصمیم‌گیرنده اصلی ندارد. اما منتور به فرد کمک میکند تا خود تصمیم‌گیری کند و به تقویت مهارت‌های مدیریتی و تصمیم‌گیری او می‌پردازد.
7. مدیت زمان کار با شرکت ها: یکی دیگر از تفاوت های کلیدی بین مشاور و راهنما، مدت زمان کار حرفهای با مشتری است. به طور معمول، راهنما برای مدت طولانی با مشتریان خود کار میکنند، در حالی که مشاوران تمایل دارند با مشتریان خود به صورت کوتاه مدت کار کنند.
از آنجایی که راهنماها معمولاً برای مدت زمان طولانی تری با شرکت ها کار می کنند، اغلب بر اهداف و استراتژی های بلندمدت شرکت و همچنین مسائل سطح بالا تمرکز می کنند. در این حال، مشاوران معمولاً روی پروژه‌های کوتاه مدت یا مسائل خاص تمرکز میکنند و پس از رفع مشکل شرکت را ترک میکنند.
8- انواع پروژه ها: مشاوران و راهنمایان نیز در انواع مختلف پروژه ها تخصص دارند. راهنماها معمولاً روی پروژه‌های درازمدت و در حال انجام کار میکنند و مشکلات را قبل از وقوع پیش‌بینی میکنند. در نتیجه، این متخصصان اغلب بر موفقیت بلندمدت یک شرکت تأثیر می گذارند.
ماهیت مشارکت یک راهنما معمولاً بلندمدت و مختص تخصص وی در صنعت است. برخی از خدمات راهنما که توسط مشتریان استفاده می شود عبارتند از:
راهنمای مالیاتی: بهینه سازی بدهی های مالیاتی مشتری
راهنمای فناوری اطلاعات(IT): به مشتری کمک میکند تا ستون فقرات فناوری اطلاعات خود را بسازد و بهینه کند
راهنمای ارتباطات: مشاوره به مشتری در مورد نحوه برخورد با رویدادهای مطبوعاتی روزانه، روابط عمومی و غیره.
ماهیت کار راهنما مبتنی بر پروژه نیست. هدف کلی راهنما کمک به مشتری برای دستیابی به اهداف استراتژیک بلند مدت خود از طریق تأثیرگذاری بر عملیات روزانه داخل سازمان یا شرکت است. بنابراین، یک راهنما روابط عمیقی با مشتریان ایجاد می کند.
در مقابل، مشاوران معمولاً روی پروژه ها یا مشکلات خاصی کار می کنند و تخصص خود را برای ایجاد راه حل ارائه می دهند. به عنوان مثال، شرکت شما می تواند یک مشاور فناوری اطلاعات را برای ارائه کمک در هنگام پیاده سازی یک فناوری اطلاعات جدید استخدام کند.
یک مشاور در عملیات طولانی مدت مشتری دخالتی ندارد و معمولاً در یک تیم برای حل یک مشکل تعریف شده خاص به مدت 3-6 ماه کار می کند. اگر اجرای استراتژی تعریف شده بخشی از محدوده باشد، تعامل می تواند طولانی تر شود.
نمونه هایی از نوع مشاوران کار کوتاه مدت:
- تعیین مسیر سودآوری بیشتر
- ایجاد یک استراتژی ورود به بازار برای معرفی یک محصول موجود در یک جغرافیای جدید
- تعیین علت اصلی کاهش ناگهانی درآمد و ایجاد استراتژی برای معکوس کردن آن
- شناسایی بهینه سازی فرآیند برای کاهش هزینه ها
همانطور که می بینید، اهداف به خوبی تعریف شده اند، تاثیر آن قابل اندازه گیری است، و تعاملات بر اساس پروژه به پروژه انجام می شود. شرکت‌های مشاوره برتر عموماً برای حفظ روابط بلندمدت با مشتریان در قالب پروژه‌های کوتاه‌مدت متعدد تلاش میکنند. این یکی از دلایل اصلی است که اخیراً شرکت‌های مشاوره با خرید شرکت‌های تخصصی استراتژی تلاش میکنند پروژه ها را در سراسر زنجیره ارزش انجام دهند.
بنابراین، اگر شرکت شما با مشکل خاصی مواجه است، استخدام مشاور میتواند بهترین انتخاب باشد. با این حال، اگر به دنبال راهنما در مورد یک پروژه بلند مدت یا هدف کلی هستید، استخدام راهنما می تواند گزینه بهتری برای شرکت شما باشد. +
9. محیط کار: راهنمایان و مشاوران هر دو می توانند برای مشاغل داخلی یا خارجی کار کنند، اما محیط کار آنها اغلب متفاوت است. راهنماها تمایل دارند با کارمندان شرکت همکاری کنند حتی بالقوه نقش های رهبری را بر عهده بگیرند تا استراتژی ها را توسعه دهند و شرکت را در طول زمان ارزیابی کنند. به همین دلیل، راهنما معمولاً رابطه مستمری با مشتریان خود دارد.
با این حال، مشاوران معمولاً به طور مستقل کار می کنند، اگرچه می توانند به عنوان کارمند برای شرکت های مشاوره نیز کار کنند. مشاوران به طور مکرر با شرکت ها در دوره های زمانی کوتاه ملاقات می کنند تا راه حل هایی برای مشکلات ارائه دهند. مشاوران به جای حفظ رابطه مستمر با مشتریان، ممکن است تنها برای یک پروژه با یک شرکت کار کنند.
10. اهداف کلی: مشاوران و راهنمایان در اهداف کلی نیز متفاوت هستند. تفاوت عمده بین این دو نوع متخصص در نحوه برخورد آنها با مشکلات است. اغلب، هدف راهنما شناسایی یا تعریف مشکلات است، در حالی که هدف مشاور ایجاد راه حل های خاص برای مشکلات است.
به همین دلیل یک راهنما معمولاً در طولانی مدت در شرکت یا سازمان میماند و در مورد مشکلات گستردهای که در طول زمان در شرکت پیدا میشود نظر میدهد. راهنما همچنین ممکن است بیشتر از مشاور روی استراتژی ها تمرکز کند زیرا میخواهند به شرکت ها کمک کنند تا برنامه های بلندمدت برای موفقیت ایجاد کنند.
در مقایسه، هدف مشاوران حل مشکلات خاص یا کمک به شرکت‌ها در تکمیل پروژه‌های کوچکتر است و معمولاً پس از رسیدن به این اهداف، مشارکت خود را با شرکت‌ها پایان می‌دهند.
11. ارتباط با مشتریان: تفاوت دیگر مشاور و راهنما رسمی بودن روابط آنها با مشتریان است. به طور معمول، زمانی که شرکت ها به خدمات مشاوره ای نیاز دارند، مشاوران حرفه ای را استخدام می کنند که برای امرار معاش مشاوره می کنند، بنابراین روابط بین شرکت و مشاور اغلب نسبتاً رسمی و حرفه ای است.
در مقایسه، رابطه بین شرکت ها و راهنمایان میتواند دوستانه تر و کمتر رسمی باشد. شرکت شما میتواند یک راهنمای حرفهای استخدام کند، اما راهنمای شما میتواند یک مربی، یک متخصص صنعت یا یک فرد کاریزماتیک باشد که در صورت نیاز به راهنمایی با او تماس می‌گیرید. نوع رابطه ای که برای شرکت شما بهترین است به فرهنگ شرکت و اهداف خاص شما بستگی دارد.
مشاور متضاد راهنما نیست، آنها در ارائه خدمات مجزا هستند. یک مشاور معمولاً مشکلات خاص و جزئی را برای مشتریان حل می کند که منجر به تأثیر قابل توجهی می شود. از سوی دیگر، یک راهنما اغلب درگیری طولانی‌مدت با مشتری دارد و بسته به تخصص راهنما، ممکن است در طیف وسیع‌تری از مسائل دخالت داشته باشد.
چگونه انتخاب کنیم که مشاور می خواهیم یا راهنما
انتخاب بین مشاور و منتور بستگی به نیازهای خاص شما یا کسب‌وکارتان دارد. اگر به دنبال راهکارهای تخصصی و کوتاه‌مدت برای حل یک مشکل خاص هستید، مشاور گزینه مناسبی است. اما اگر به دنبال رشد طولانی‌مدت، یادگیری مهارت‌های جدید و افزایش توانمندی‌های شخصی خود هستید، راهنما میتواند بهترین گزینه باشد.
سخن پایانی
شناخت تفاوت‌ها و شباهت‌های میان مشاوره و راهنمایی در انتخاب صحیح و بهره‌گیری مؤثر از این دو نقش در کسب‌وکار اهمیت زیادی دارد. به کارگیری هر یک از این روش‌ها به طور صحیح میتواند نه تنها به توسعه فردی کارکنان کمک کند، بلکه در موفقیت و رشد کلی سازمان نیز نقش مهمی ایفا کند.
به طور خلاصه، مشاوران بر اقدام فوری، حل مشکلات و ارائه نتایج تمرکز می کنند. راهنمایان به مشتریان کمک می کنند تا برای عدم قطعیت های آینده یا رسیدن به اهداف رشد آماده شوند. با این حال، هدف اصلی این دو، کمک به مشتریان در تصمیم گیری آگاهانه تر است. با درک روش هایی که در حال حاضر اهداف شرکت خود را به انجام می رسانید، میتوانید اثربخشی شرکت خود را بهبود بخشید. در صورت نیاز به دریافت مشاوره یا راهنمایی میتوانید با گروه مشاوران غزال در ارتباط باشید.
دیدگاهتان را بنویسید