صنعت مشاوره یکی از متنوعترین بازارها در میان خدمات حرفهای است و به همین دلیل، طیف گستردهای از انواع مشاوران در این صنعت یافت میشود. علاوه بر این، عنوان «مشاور» مانند بسیاری از مشاغل دیگر، یک عنوان حرفهای محافظتشده نیست و هر کسی میتواند خود را مشاور استراتژی، مدیریت، کسب و کار، امور مالی، منابع انسانی یا IT معرفی کند. با توجه به حوزههای گستردهای که یک مشاور میتواند در آنها فعالیت کند و همچنین با در نظر گرفتن تنوع محیطهای کاری که یک مشاور میتواند به آنها دسترسی داشته باشد، تعداد مشاوران مستقل در چند سال اخیر به شدت افزایش یافته است. به دنبال هجوم به این صنعت، دستیابی به یک تعریف مشترک برای «مشاور» دشوارتر شده است.
مشاوران کسب و کار چه کار میکنند؟
مشاوران کسب و کار، تخصص مرتبط با صنعت را به مدیران شرکتها ارائه میدهند تا جنبهای داخلی از شرکت را بهبود بخشند یا تأثیر فعالیتهای خارجی شرکت را بر موفقیت آینده آن بسنجند. این حرفه نیازمند دانش گسترده افراد از رویههای کاری یا صنایع مختلف است تا راهحلهای آگاهانهای ارائه دهند که به نفع مشتری و شرکت آنها باشد.
انواع مشاوره کسب و کار
همانطور که پیشتر اشاره شد، صنعت مشاوره یکی از متنوعترین بازارها در میان خدمات حرفهای است. به همین دلیل، با طیف گستردهای از انواع مشاوران روبرو هستیم. همچنین، عنوان «مشاور» بر خلاف بسیاری از مشاغل دیگر، یک عنوان حرفهای با محدودیت قانونی نیست. بنابراین هر کسی میتواند خود را مشاور استراتژی، مدیریت، کسب و کار، امور مالی، منابع انسانی یا IT معرفی کند. با توجه به این گستردگی در حوزههای کاری و محیطهای عملیاتی که مشاوران در آن فعالیت میکنند، تعداد مشاوران مستقل در چند سال اخیر به شدت افزایش یافته است. به دنبال این رشد، دستیابی به یک تعریف واحد برای «مشاور» کمی دشوار شده است.
خدمات مشاوره کسب و کار انواع مختلفی دارد که هرکدام مربوط به فرآیندهای کاری خاص و مسائل مرتبط با یک صنعت خاص هستند. در ادامه با انواع مختلف مشاوران کسب و کار و عناوین شغلی آنها آشنا می شوید
۱. مشاور استراتژی
اصطلاح «مشاور استراتژی» برای توصیف مشاورانی به کار میرود که در بالاترین سطح بازار مشاوره فعالیت میکنند و تمرکز آنها روی موضوعات استراتژیک مانند استراتژی سازمانی و شرکتی، سیاست اقتصادی، سیاستهای دولتی و استراتژیهای عملکردی است. به همین دلیل، مشاوران استراتژی به طور کلی کارهایی را انجام میدهند که توسط مدیران ارشد مانند مدیران عامل، مدیران و مدیران ارشد به آنها واگذار میشود. با توجه به ماهیت متفاوت مشاوره استراتژی نسبت به سایر حوزههای عملیاتی و اجرایی، مشخصات حرفهای مشاوران استراتژی نیز عموما با سایر مشاوران تفاوت دارد. تمرکز آنها بیشتر بر مهارتهای تحلیلی و کمی است و شرح وظایف آنها حول ارائه مشاوره است تا نظارت بر اجرا.
آنچه در این مقاله میخوانید ...
۲. مشاور مدیریت
مشاوران مدیریت که در عمل با عنوان مشاوران کسب و کار یا مشاوران سازماندهی نیز شناخته میشوند، روی تمام جنبههای سازمانی از استراتژی گرفته تا عناصر مختلف مدیریت تمرکز دارند. در روشی که توسط Kennedy و همچنین Consultancy.uk مورد تأیید قرار گرفته است، «مشاوره مدیریت» یک اصطلاح کلی برای تمام خدماتی است که تحت عناوین مشاوره استراتژی، مشاوره عملیات و مشاوره منابع انسانی قرار میگیرد. به همین دلیل، مشاوران مدیریت اکثریت قریب به اتفاق افراد شاغل در حوزه مشاوره را تشکیل میدهند – بیش از نیمی از همه مشاوران را میتوان در زمره مشاوران مدیریت تعریف کرد.
۳. مشاور عملیات
مشاوران عملیات به مشتریان کمک میکنند تا عملکرد عملیات خود را بهبود بخشند. فعالیتهای مشاوره در این بخش از خدمات مشاورهای تا پشتیبانی عملیاتی برای اجرا را شامل میشود و این پشتیبانی هم برای عملکردهای اصلی (مانند فروش، بازاریابی، تولید و غیره) و هم برای عملکردهای ثانویه (مانند امور مالی، منابع انسانی، زنجیره تأمین، فناوری اطلاعات و ارتباطات، حقوقی و غیره) ارائه میشود. مشاوران عملیات بزرگترین بخش از حوزه مشاوره را تشکیل میدهند و اکثر مشاوران در یکی از حوزههای عملیاتی متعدد فعالیت میکنند. با توجه به اینکه عملیات اغلب با استراتژی و جنبه تکنولوژی یک شرکت مرتبط است، مشاوران عملیات به طور مرتب با متخصصان این حوزهها همکاری میکنند.
۴. مشاور مالی
مشاورانی که در بخش مشاوره مالی فعالیت میکنند، به طور کلی روی سوالاتی کار میکنند که به توانمندیهای مالی و در بسیاری از موارد، توانمندیهای تحلیلی یک سازمان میپردازند. در نتیجه، مشخصات حرفهای مشاوران فعال در این بخش میتواند بسیار متفاوت باشد، از مشاوران ادغام و تملیک و امور مالی شرکتها گرفته تا مشاوران مدیریت ریسک، مالیات، بازسازی یا املاک و مستغلات. مشاوران متخصص در تحقیقات جنایی و پشتیبانی از اختلافات نیز زیرمجموعه بخش مشاوره مالی قرار میگیرند. اکثر مشاوران مالی برای شرکتهای بزرگ حسابداری و مشاوره ترکیبی یا دفاتر مشاوره تخصصی کار میکنند.
۵. مشاور منابع انسانی
مشاوران منابع انسانی به مشتریان در زمینه سوالات مربوط به سرمایه انسانی در سازمانشان و / یا بهبود عملکرد بخش منابع انسانی کمک میکنند. موضوعات اصلی مرتبط با شرح وظایف مشاوران منابع انسانی شامل، اما نه محدود به، تغییرات سازمانی، مدیریت تغییر، شرایط استخدام، یادگیری و توسعه، مدیریت استعداد و بازنشستگی است. سازمانها همچنین از مشاوران منابع انسانی برای کمک به تغییر فرهنگ سازمانی یا متحول کردن بخش منابع انسانی خود استفاده میکنند که این شامل تغییرات در حوزه طراحی سازمان، فرآیندها و سیستمها و غیره میشود. مشاوره منابع انسانی، به همراه مشاوره استراتژی، دو بخش کوچکتر از صنعت مشاوره را تشکیل میدهند و به همین دلیل، تعداد مشاوران فعال در این حوزه نسبت به سایر بخشهای صنعت کمتر است.
۶. مشاور IT
مشاوران فناوری، که همچنین با عنوان مشاور IT، ICT یا مشاور دیجیتال شناخته میشوند، بر کمک به مشتریان در توسعه و کاربرد فناوری اطلاعات (IT) در سازمان خود تمرکز میکنند. برخلاف کارمندان IT معمولی که روی عملیات روزانه فناوری اطلاعات (فعالیتهای موسوم به “روال عادی”) کار میکنند، مشاوران IT بر انتقالات (پروژهها) در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات تمرکز دارند. اکثر مشاوران ICT روی پروژههای پیادهسازی، به عنوان مثال، برنامههای کاربردی گسترده سیستمهای برنامهریزی منابع سازمانی (ERP) کار میکنند، جایی که نقش آنها میتواند از مدیریت پروژه تا مدیریت فرآیند یا ادغام سیستمها متغیر باشد. در حوزه مشاوره IT، بازارهای با سریعترین رشد، حوزههای دیجیتال، تحلیل داده (همچنین به عنوان علم داده شناخته میشود)، امنیت سایبری و پزشکی قانونی IT هستند.
دیدگاهتان را بنویسید