نقش ساختار در اسکیل کسب و کارها
یکی از مهم ترین وظایف کارآفرینان در مراحل اولیه مقیاس پذیری یک استارتاپ، طراحی ساختار آن کسب و کار به صورت اسکیل پذیر می‌باشد. چون اگر ساختار کسب و کار از ابتدا مقیاس پذیر نباشد، رشد و اسکیل آن در مراحل بعدی متحمل هزینه‌هایی میشود و انتقال استارتاپ به اسکیل آپ را با دشواری روبرو می‌سازد. بنابراین طراحی ساختار اسکیل آپ از همان ابتدا از موضوعات زیربنایی است که باید مورد توجه موسسان یک کسب و کار نوپا قرار بگیرد.
تفاوت استارت آپ و اسکیل آپ
ساختار یک استارت آپ چه تفاوت هایی با ساختار اسکیل آپ دارد؟
ساختار سازمانی یک استارتاپ به دلیل کوچک بودن و تعداد کم اعضای تیم، بسیار ساده و تخت و فاقد پیچیدگی است. در استارتاپ فرایندهای کاری و نظارت‌ها به صورت مستقیم و گاها بخش عمده‌ای از امور توسط بنیان گذاران انجام میشود.
اما زمانی که یک استارتاپ اسکیل می‌یابد، تقسیم وظایف اتفاق می‌افتد، کارها تخصصی‌تر میشود و تیم های تخصصی تشکیل می‌شوند. از آن جا که چنین سیستمی به مدیریت زمان و منابع و سرعت عمل در بهره‌برداری از فرصتها نیاز دارد، ساختار اسکیل آپ به طور متمرکز شکل می‌گیرد. در فرایندهای تصمیم سازی تمرکز رخ می‌دهد و کنترل و نظارت بیشتری بر مجموعه و انواع تیم های تخصصی وجود دارد. در نتیجه ساختار اسکیل آپ نسبت به استارتاپ پیچیده‌تر و سلسله مراتبی است.
چالش های طراحی ساختار اسکیل آپ
زمانی که یک استارت آپ شروع به رشد و اسکیل می‌کند، با چالش‌ها و موانع زیادی روبرو میشود. یکی از بزرگ ترین وظایف استارتاپ ها در این مسیر، تمرکز بر مقیاس‌پذیری فرایندهای شرکت است. در واقع اکثر اقدامات و فعالیت های اجرایی کسب و کار باید به مرور زمان به فرایندهای تکراری-مانند سازوکارهای لجستیکی خودکار-تبدیل شود. به این صورت نسبت به ارائه محصولات و خدمات در زمان و کیفیت مناسب و به صورت رضایت بخش اطمینان حاصل میشود.
بنابراین مسئله مهم در طراحی ساختار اسکیل آپ، استاندارد سازی فرایندها و جریان های کاری موازی با گسترش خدمات و جایگاه کسب و کار در بازار است. در واقع همانطور که نقش کسب و کار در بازار رشد می‌کند، فرایندهای کاری نیز به صورت مستمر ساختارمند می‌شوند تا محصول و خدمات با کیفیت به بازار ارائه شود.
منظور از ساختار اسکیل آپ دقیقا چیست و چه مواردی را شامل میشود؟
در این جا ساختار شامل نقش‌ها، اقدامات، حقوق و قوانینی است که عملیات و فرایندهای کاری اعضای سازمان را شکل داده، تعریف می‌کند و نحوه عملکرد سازمان را مشخص می‌کند. زمانی که رشد کسب و کار اتفاق می‌افتد، طراحی ساختار سازمانی اهمیت زیادی می‌یابد و باید متناسب با این رشد صورت گیرد.
با رشد و اسکیل کسب و کار، نقش ها و وظایف سازمانی تجزیه پیدا کرده و گسترش می‌یابند تا بهره‌وری کاری از طریق تقسیم کار بیشتر شود. اما همراه با این تغییرات، چالش‌هایی نیز در زمینه ایجاد هماهنگی و برقراری ارتباط مابین اقدامات و فعالیت‌های بخش‌های مختلف سازمان ایجاد میشود. سازماندهی این نقش‌ها و نیروهای جدید سازمانی از مسائلی است که مدیران در طراحی و تعریف ساختار اسکیل آپ با آن مواجه می‌شوند.
در فرایند اسکیل یک کسب و کار، برخی سمت ها و تخصص‌ها به مرور و در اثر تغییرات سازمانی گسترش می‌یابند و برخی دیگر از بین می‌روند. همچنین مشاغل جدیدی به ساختار اسکیل آپ اضافه میشود. این تغییرات در ساختار، لزوما به معنای ایجاد تغییر در نیروهای سازمان-خروج کارکنان قدیمی یا ورود اعضای جدید- نیست بلکه می‌تواند به صورت چرخش اعضا و سمت‌ها در شرکت باشد.
در واقع با گذشت زمان و رشد استارتاپ، برخی مشاغل جدید هم به کسب و کار اضافه میشود و برخی تخصص‌ها حذف می‌گردد و ساختار اسکیل آپ تغییرات پیچیده‌ای را در زمینه منابع انسانی و تخصص‌های کسب و کار تجربه می‌کند.
اسکیل یک کسب و کار چه تغییراتی را در ساختار سازمان ایجاد می‌کند؟
اسکیل استارت آپ، درجه تمرکز تصمیم گیرندگان را در کسب و کار تغییر می‌دهد. معمولا استارتاپ ها از طریق تمرکز قدرت و اختیار در دست بنیان گذاران اصلی و عمدتا توسط یک یا دو نفر اداره می‌شوند. اما ساختار اسکیل آپ کارآفرینان اصلی را به سمت واگذاری برخی نقش‌ها و تفویض اختیار در تصمیم گیری سوق می‌دهد. زیرا در اسکیل آپ زمان کافی برای تمرکز و نظارت مستقیم وجود ندارد و بنیان گذاران فرصت محدودی برای پردازش و ذخیره اطلاعات دارند. در نتیجه تمرکز در تصمیم‌گیری باعث تاخیر در انتقال اطلاعات یک شرکت با ساختار پیچیده میشود.
با رشد کسب و کار، تعداد و پیچیدگی تصمیمات سازمانی افزایش می‌یابد و بنیان‌گذاران قادر به حفظ تمامی جزییات پیچیده برای اتخاذ تصمیمات کلی نیستند. بنابراین متمرکز نمودن فرایند تصمیم گیری در هسته مرکزی سازمان و تیم موسس منجر به ایجاد چالش‌هایی در حین رشد میشود و از اقدامات به هنگام و بقه روز جلوگیری می‌کند.
ساختار اسکیل آپ و مقیاس پذیری
از سوی دیگر استارتاپ ها با چالش‌های منحصر به فردی در ارتباط با سازماندهی و مدیریت داخلی کسب و کار روبرو هستند. چالش چگونگی همگام سازی ساختار سازمانی با رشد را مقیاس پذیری می‌گویند.
یکی از موضوعات مهم در زمینه مقیاس پذیری این است که الگوهای طراحی اولیه ساختار سازمانی می‌تواند تاثیر ماندگاری بر توسعه های آتی کسب و کار داشته باشد. بنابراین همانطور که در ابتدای مقاله اشاره شد، ساختار اسکیل آپ باید از ابتدا-از زمان استندآپ و استارتاپ- به گونه‌ای مقیاس پذیر طراحی گردد.
تاثیر سبک کسب و کار بر ساختار
نکته بسیار مهمی که مدیران و بنیان گذاران استارتاپ ها باید مورد توجه قرار دهند، هماهنگی بین سبک و ساختار در استارت آپ می‌باشد. هماهنگی بین سبک و ساختار کسب و کار چهار نوع شرکت را ایجاد می‌کند:
شرکت های بوروکراتیک کارآمد: سبکی محافظه‌کارانه دارند و از ساختاری مکانیکی برخوردار می‌باشند. دلیل موفقیت این نوع کسب و کارها این است که محصولات یا خدماتی استاندارد و یکنواخت با قیمتی رقابتی را به مشتریان و بازار عرضه می‌کنند.
بنگاه های بدون ساختار: سبکی محافظه کارانه دارند ولی از ساختاری ارگانیک برخوردار هستند. این بنگاه ها توانایی پاسخ گویی سریع و خلاقانه به فرصت‌های جدید را دارند اما بازاریابی یکنواخت و استانداردی دارند. در واقع در زمینه بازاریابی کارایی لازم را ندارند. لازم به ذکر است که منظور از ساختار ارگانیک، منعطف بودن ساختار اسزمانی می‌باشد.
این مقاله جذاب را از دست ندهید: چرخه عمر کسب و کار
بیشتر بخوانید >
شرکت های شبه کارآفرین: این شرکت ها دارای سبک کارآفرینانه هستند ولی ساختار اسکیل آپ در آن ها به صورت مکانیکی می‌باشد. این نوع کسب و کارها به دلیل برخورداری از ساختاری غیر منعطف، بنگاه های بی اثر نامیده می‌شوند و برای کارآفرینی و گسترش در بازار دارای موانع جدی هستند.
موسسات کارآفرینانه موثر: دارای سبک کارآفرینانه و ساختار ارگانیک یا منعطف هستند. دلیل موثر بودن این بنگاه ها ساختار آن ها است که ارتباطات را تقویت کرده و موانع اداری بر سر راه نوآوری را به حداقل می‌رساند.
در نهایت می‌توان تغییرات کسب و کار در فرایند رشد و مشخصه های ساختار اسکیل آپ را به این صورت جمع بندی نمود:
اول_ رشد کسب و کار باعث ایجاد تغییراتی عمده در نوع مشاغل استارتاپ میشود و تخصص ها و سمت هایی را ایجاد یا حذف می‌کند.
دوم_ دومین مشخصه ای که در ساختار اسکیل آپ مشهود است، بالا رفتن درجه تمرکز تصمیم گیرندگان است. البته در این جا منظور از تصمیم گیران، هیات مرکزی بنیان گذاران نیست. در واقع نقش ها تخصص شده و هر تیم تخصصی مدیر منجصر به خود را دارد. بنیان گذاران با تفویض اختیار به تیم های تخصصی، تمرکز و کیفیت تصمیم سازی و تصمیم گیری را در بخش های مختلف بالا می‌برند. در نهایت بهترین تصمیم توسط مدیران اصلی با بهره گیری از مدیران بخش های مختلف و تخصصی اتخاذ می شود.
سوم_ از دیگر عوامل مهم مرتبط با ساختار اسکیل آپ، نحوه پاسخگویی سازمان به فشارهای داخلی و خارجی در طول رشد استارتاپ می‌باشد. در ارتباط با فشارهای داخلی، مسائل با رسمیت بخشیدن به نقش ها، تخصصی نمودن وظایف و افزایش تعداد کارمندان کاهش می‌یابد. در زمینه فشارهای خارجی نیز، محیط و بستر کسب و کار اهمیت بالایی دارد. در واقع با رشد کسب و کار، قوانین بستر و محیط کار بیش از پیش بر سازمان تاثیرگذار است. در نتیجه سازمان به منظور مشروعیت بخشیدن به ساختار خود باید بر اساس قوانین موجود، تعدیل ها و تغییراتی را ایجاد کند.
چهارم_ همچنین باید به انتظاراتی اشاره نمود که از ساختار و خروجی آن از سوی اعضای مختلف سازمان وجود دارد. در این جا مشتریان نیز به عنوان اعضای سازمان محسوب می‌شوند و نقش مهمی را در شکل دهی به ساختار اسکیل آپ ایفا می‌کنند. انتظارات مشتریان از کیفیت محصولات یا خدمات اسکیل آپ منجر به ایجاد تغییرات بهینه در ساختار خواهد شد. از دیگر اعضا می‌توان به کارفرمایان و مدیران سازمان اشاره داشت که انتظارات آن ها با تخصصی سازی تیم ها، استخدام اعضای جدید و تغییرات کسب و کار در بازار مرتبط میشود. تمامی این موارد بر ساختار اسکیل آپ اثرگذار است.
در صورت داشتن هر گونه سوال یا ابهام فرم درخواست مشاوره را پر کنید.
تیم تولید محتوای گروه مشاوران غزال
این مقاله به کوشش اعضای گروه مشاوران غزال تولید شده است. ت
غزال تا اوج کسب و کار همراه شماست.
4 دیدگاه
به گفتگوی ما بپیوندید و دیدگاه خود را با ما در میان بگذارید.
سلام
بسیار عالی نقش ساختار در اسکیل کسب و کارها رو توضیح دادید.
ممنونم از تیم خوب غزال
سلام،
خوشحالیم که این مقاله برای شما مفید بوده.
با آرزوی موفقیت.
یعنی ساختار شرکت های اسکیل آپ بروکراتیک و سفت و سخت است؟
سلام سرکار خانم احمدی، وقت شما بخیر
ساختار یک شرکت اسکیل آپ متمرکزتر و رسمی تر از استارت آپ است به این دلیل که شرکت بزرگتر شده، تعداد مشتریان و سایز بازار افزایش یافته وبرای صرفه جویی در زمان به منظور بهره برداری از فرصتها و پاسخ به نیازهای مشتریان این تغییر در ساختار انجام میشه. اما این ساختار ، ساختاری منعطف و مقیاس پذیر است. یعنی مانند شرکت های بروکراتیک ساختاری سفت و سخت و بدون تغییر و همراه با ناکارآمدی هایی مانند کاغذبازی هایی که منجر به اتلاف زمان و انرژی می شود نیست. بلکه ساختاری کارآمد و متمرکز و رسمی دارای دپارتمان های تخصصی مورد نیاز و در عین حال منعطف و قابل تغییر بر اساس پویایی های محیطی است.
امیدوارم پاسخ شما رو داده باشم.