بسیاری از افراد به دلایل و انگیزه‌های مختلف به سراغ مشاوران کسب و کار می‌روند. برای مثال، بسیاری از کسب و کارها رشد مناسبی داشته‌اند ولی با یک مانع ناشناخته روبرو شده و متوقف شده‌اند. بعضی دیگر از مدیران نمی‌دانند که چگونه کسب و کار خود را گسترش دهند و اطلاعاتی در زمینه مقیاس‌ پذیری و رشد سریع کسب و کار خود ندارند. بعضی‌ها هم نسبت به چشم‌انداز کسب و کارشان دچار اضطراب هستند و نمی‌دانند که به کدام سو می‌روند.

این مقاله بر آن گروهی از مدیران تمرکز دارد که به دنبال توسعه و مقیاس‌ پذیری کسب و کار خود هستند. در مقاله حاضر پنج نکته کاربردی در زمینه قابلیت رشد سریع کسب و کار بررسی می‌شود که برای این مدیران مفید است.

اما ابتدا به سراغ معنا و مفهوم مقیاس‌ پذیری برویم.

مقیاس‌ پذیری یا Scalability یکی از ویژگی‌های یک سیستم است که نشان می‌دهد آن سیستم (در این جا کسب و کار) تا چه حد می‌تواند در مقیاس‌های بزرگتر هم به شکل مشابه و پایدار فعالیت کند. مقیاس‌ پذیری یک ویژگی مطلوب برای یک سیستم است و به توانمندی آن سیستم در تطبیق خود با شرایط جدید و بزرگ‌تر از قبل اشاره دارد.

بنابراین وقتی می‌گوییم که یک مدل کسب و کار مقیاس‌ پذیری دارد به این معناست که اگر امروز با پنج نفر در حال انجام است، می‌توان فردا آن کار را با پنجاه نفر انجام داد، یا این که گردش مالی بسیار بالا و افزایش مشتریان در آینده برای آن قابل تصور است. در واقع رشد سریع کسب و کار با این مدل ممکن می‌باشد.

پس مقیاس پذیری قابلیت یک استارت آپ برای افزایش منابع فعلی در جهت رشد و عمل کردن در مقیاسی بزرگ‌تر، بدون محدود شدن توسط عواملی مانند سرمایه گذاری مالی، منابع انسانی و ساختارهای مرسوم تعریف می‌شود.

در ادامه پنج نکته کاربردی برای بهبود مقیاس‌ پذیری و بهبود قابلیت رشد سریع کسب و کار مورد بررسی قرار می‌گیرد:

تصمیماتتان را محدود به شرایط فعلی نکرده و آینده کسب و کارتان را هم در نظر بگیرید. اهداف مشخصی برای کسب‌ و کارتان تعریف کرده و در تصمیماتتان لحاظ کنید. یکی از اولین سوالاتی که باید به آن پاسخ دهید این هست که می خواهید به چه شرکتی تبدیل شوید؟  به شرکتی با ۱ میلیارد تومان گردش مالی در سال؟ ۲ میلیارد، ۵ میلیارد یا ۱۰ میلیارد تومان؟ تصمیماتی که شما برای کسب و کاری با گردش مالی ۲۰۰ میلیون تومان می‌گیرید با کسب و کار ۵ میلیاردی متفاوت است. بنابراین اگر می‌خواهید به یک کسب و کار ۱۰ میلیاری تبدیل شوید، باید به همان اندازه بزرگ فکر کنید.

اهمیت این موضوع به خصوص در برنامه‌ریزی استراتژیک سازمان مشخص می‌گردد. هدف‌گذاری سازمان در خدمت چشم‌انداز نهایی آن قرار می‌گیرد. چشم‌انداز بر اساس این که کسب و کار در نهایت به چه چیزی تبدیل می‌شود تعریف می‌گردد. پس از اول در زمینه هدف کسب و کار خود تعیین تکلیف کنید. اهداف کسب و کار نقش مهمی در بهبود مقیاس‌ پذیری آن ایفا می‌کنند.

همین که کسب و کارتان شروع به بزرگ شدن کند، حفره‌های کارتان هم بزرگ‌تر می‌شوند و خودشان را بیشتر از قبل نشان می‌دهند. اگر از قبل آن‌ها را پر نکرده باشید، ممکن است دیگر زمان کافی برای ترمیم و سر و سامان دادن به مسائل کسب‌ و کارتان پیدا نکنید و در نهایت همه چیز از دست برود. شما باید به دقت بررسی کنید که بزرگ شدن چه تاثیراتی بر کسب و کارتان خواهد گذاشت؟ آیا ساختار شرکت شما به درستی شکل گرفته است؟ افراد درستی را در جایگاه مناسبشان انتخاب کرده‌اید؟ فرآیندهای کسب و کارتان تعریف شده است و نظام کارآمدی دارد؟ آیا اعضای تیم شما همسو با اهداف‌تان هستند؟ پاسخ همه‌ی این سوالات را باید از قبل آماده داشته باشید.

در مسیر مقیاس‌ پذیری همه چیز به طور گسترده تغییر می‌کند. مسائل زیادی پیش‌رویتان قرار خواهند گرفت که نیازمند زمان و توجه شما هستند. فراموش نکنید که از ارزش‌های کسب و کارتان محافظت کنید. همین ارزش‌ها هستند شما را به این نقطه از موفقیت رسانده‌اند.

کسب و کار شما به عنوان یک موجود زنده، همه‌ی پاسخ‌ها را پیش خود دارد؛ فقط باید سوال‌های درستی از آن بپرسید. خیلی از صاحبان کسب و کارها هستند که انتظار دارند کارشان به طرز معجزه آسایی تغییر کند. آن‌ها می‌دانند که فروششان برای سومین ماه متوالی کاهش یافته است، یا افراد شاخص شرکتشان انگیزه کمتری نسبت به ۶ ماه پیش دارند. ولی نمی‌دانند که این موضوعات به چه دلیلی اتفاق افتاده است.

به این موارد توجه کنید: چرا آن قرارداد را از دست دادید؟ حال کارکنان‌تان چطور است؟ چقدر از مشتریانتان واقعا طرفدار کارتان هستند؟  پرسیدن همین سوالات مهم به طور مستمر و اندازه‌گیری شاخص‌هایی مثل خالص ترویج‌کنندگان یا NPS ، باعث می‌شود مرتبا در حال یادگیری باشید و اشتباهات گذشته را تکرار نکنید.

کافی‌ست به شرکت‌های دیگری که در بازار شما کسب و کارشان را گسترش دادند و مقیاس‌ پذیری را تجربه کرده‌اند نگاه کنید. چه چیزی باعث موفقیت آن‌ها شده درحالی‌که دیگر رقبا شکست خورده‌اند یا راکد مانده‌اند؟ به تعداد کارکنان موردنیازشان، بازارها و روش‌های فروش محصولاتشان توجه کنید و از مدل کسب و کارشان یاد بگیرید.

در صورتیکه تمایل به خواندن نوشته فوق ندارید خلاصه آن را در رادیو غزال بشنوید