بسیاری از افراد با دلایل و انگیزههای مختلفی به سراغ مشاوران کسب و کار میروند. برای مثال، بسیاری از کسب و کارها رشد مناسبی داشتهاند ولی با یک مانع ناشناخته روبرو و متوقف شدهاند. بعضی دیگر از مدیران نمیدانند که چگونه کسب و کار خود را گسترش دهند و اطلاعاتی در زمینه مقیاس پذیری کسب و کار و رشد سریع آن ندارند. برخی نیز نسبت به چشمانداز کسب و کارشان دچار اضطراب هستند و نمیدانند به کدام سو میروند.
مقیاس پذیری اصطلاحی است که اغلب در مورد کسب و کارهای دارای برنامه رشد شنیده میشود. در حالی که اغلب به کسب و کارهای بزرگ مرتبط است، به همان اندازه برای هر کسب و کار کوچک یا متوسط ضروری است.
این مقاله برای آن گروهی از مدیران مفید است که به دنبال توسعه و مقیاس پذیری کسب و کار خود هستند. در مقاله حاضر شش نکته کاربردی در زمینه قابلیت رشد سریع کسب و کار بررسی میشود.

مقیاس پذیری کسب و کار به چه معناست؟
مقیاس پذیری یا Scalability یکی از ویژگیهای یک سیستم است که نشان میدهد آن سیستم (در این جا کسب و کار) تا چه حد میتواند در مقیاسهای بزرگتر هم به شکل مشابه و پایدار فعالیت کند. مقیاس پذیری یک ویژگی مطلوب برای کسب و کارها به شمار میرود و به توانمندی آن کسب و کار در تطبیق خود با شرایط جدید و بزرگتر از قبل اشاره دارد.
بنابراین وقتی میگوییم که یک مدل کسب و کار مقیاس پذیری دارد به این معناست که اگر امروز با پنج نفر در حال انجام کار است، میتواند فردا آن کار را با پنجاه نفر انجام دهد. به علاوه، گردش مالی بسیار بالا و افزایش مشتریان در آینده برای آن قابل تصور است و مشکلی در روند آن ایجاد نمیکند. در واقع رشد سریع کسب و کار با این مدل ممکن میباشد.
بنابراین، مقیاس پذیری قابلیت یک استارت آپ برای افزایش منابع فعلی در جهت رشد و عمل کردن در مقیاسی بزرگتر، بدون محدود شدن توسط عواملی مانند سرمایه گذاری مالی، منابع انسانی و ساختارهای مرسوم تعریف میشود.
اهمیت مقیاس پذیری کسب و کار
با توجه به اهداف تجاری مشترک رشد و سودآوری، مقیاس پذیری کسب وکار از اهمیت قابل توجهی برخوردار است. مقیاس پذیری کسب و کار تضمین میکند که کسب و کار شما میتواند پس از دستیابی به رشد، وضعیت رشد خود را حفظ کند.

زمانی که منابع بیشتری پیرامون مدیریت مشتریان، گزارشدهی و تولید مورد نیاز است، فقدان مقیاس بندی به این معنی است که یک کسب و کار ناکارآمد میشود. برای مثال، محصولی با کیفیت پایین ارائه میکند که میتواند بر سودآوری، شهرت و موفقیت کلی تأثیر بگذارد.
اغلب، کسبوکارها بر گسترش تمرکز میکنند و در این فرآیند به محض بروز مشکلات مقیاسپذیری شکست میخورند؛ در نتیجه سازمان به سمت نابودی پیش میرود. علاوه بر رشد، مقیاس پذیری کسب وکار در تطبیق با تغییرات تقاضای مصرفکننده و بازار کلی مهم است. از آنجایی که ترجیحات خرید مصرفکننده در طول زمان تغییر میکند، توانایی یک کسب و کار برای انطباق و بهرهبرداری از این تغییرات عاملی کلیدی در تعیین موفقیت آن است.
بنابراین، اهمیت مقیاس پذیری کسب و کار را میتوان از نظر صرفه جویی در مقیاس نیز مورد بررسی قرار داد. در مقابل، عدم اجرای معیارهای مقیاسپذیری به این معنی است که عدم صرفهجویی در اسکیل آپ، تأثیر قابلتوجهی بر عملکرد کسب و کار دارد. نمونههایی از آن از نظر ارتباطات داخلی و خارجی، ناکارآمدی در مدیریت و تجهیزات تخصصی مناسب برای خروجی بالا است.

راهکارهای مقیاس پذیری کسب و کار
در ادامه شش نکته کاربردی برای بهبود مقیاس پذیری کسب و کار و بهبود قابلیت رشد سریع کسب و کار را مورد بررسی قرار خواهیم داد.
۱. بر روی چیزی که میخواهید باشید تمرکز کنید، نه آنچه که در حال حاضر هستید
تمرکز بر روی اهداف آینده بر روند مقیاس پذیری کسب و کار تاثیر بسزایی دارد. تصمیماتتان را محدود به شرایط فعلی نکنید و آینده کسب و کارتان را هم در نظر بگیرید. اهداف مشخصی برای کسب و کارتان تعریف کرده و در تصمیماتتان لحاظ کنید. یکی از اولین سوالاتی که باید به آن پاسخ دهید این است که می خواهید به چه شرکتی تبدیل شوید؟ به شرکتی با ۱ میلیارد تومان گردش مالی در سال؟ ۲ میلیارد، ۵ میلیارد یا ۱۰ میلیارد تومان؟ تصمیماتی که شما برای کسب و کاری با گردش مالی ۲۰۰ میلیون تومان میگیرید با کسب و کار ۵ میلیاردی متفاوت است. بنابراین، اگر میخواهید به یک کسب و کار ۱۰ میلیاردی تبدیل شوید، باید به همان اندازه بزرگ فکر کنید.
اهمیت این موضوع به خصوص در برنامهریزی استراتژیک سازمان مشخص میگردد. هدفگذاری سازمان در خدمت چشمانداز نهایی آن قرار میگیرد. چشمانداز بر اساس این که کسب و کار در نهایت به چه چیزی تبدیل میشود، تعریف میگردد. بنابراین، از ابتدا در زمینه هدف کسب و کار خود تعیین تکلیف کنید. همانطور که پیشتر اشاره کردیم در مقیاس پذیری کسب و کار ، اهداف یک سازمان نقش مهمی در بهبود مقیاس پذیری آن ایفا میکنند.
۲. محیط اطرافتان را برای گسترش یافتن آماده کنید
همین که کسب و کارتان شروع به بزرگ شدن کند، حفرههای کارتان هم بزرگتر میشوند و خودشان را بیشتر از قبل نشان میدهند. اگر از قبل آنها را پر نکرده باشید، ممکن است دیگر زمان کافی برای ترمیم و سر و سامان دادن به مسائل کسب و کارتان پیدا نکنید و در نهایت همه چیز از دست برود.

در فرآیند مقیاس پذیری کسب و کار باید به دقت بررسی کنید که بزرگ شدن چه تاثیراتی بر کسب و کارتان خواهد گذاشت. آیا ساختار شرکت شما به درستی شکل گرفته است؟ افراد درستی را در جایگاه مناسبشان قرار داده اید؟ فرآیندهای کسب و کارتان تعریف شده است و نظام کارآمدی دارد؟ آیا اعضای تیم شما همسو با اهدافتان هستند؟ پاسخ همهی این سوالات را باید قبل از پروسهی مقیاس پذیری کسب وکارتان مشخص کنید.
۳. به ارزشهایتان پایبند باشید
در مسیر مقیاس پذیری کسب و کار همه چیز به طور گسترده تغییر میکند. مسائل زیادی پیشرویتان قرار خواهند گرفت که نیازمند زمان و توجه شما هستند. فراموش نکنید که از ارزشهای کسب و کارتان محافظت کنید. همین ارزشها هستند که شما را به این نقطه از موفقیت رساندهاند.

۴. سوالات درستی از کسب و کارتان بپرسید
کسب و کار شما به عنوان یک موجود زنده، همهی پاسخها را پیش خود دارد؛ فقط باید سوالهای درستی از آن بپرسید. خیلی از صاحبان کسب و کارها هستند که انتظار دارند کارشان به طرز معجزه آسایی تغییر کند. آنها میدانند که فروششان برای سومین ماه متوالی کاهش یافته است یا افراد شاخص شرکتشان انگیزه کمتری نسبت به ۶ ماه قبل دارند؛ ولی نمیدانند که این موضوعات به چه دلیلی اتفاق افتاده است.
برای داشتن یک مقیاس پذیری کسب وکار موفق به این موارد توجه کنید. چرا آن قرارداد را از دست دادید؟ حال کارکنانتان چطور است؟ چقدر از مشتریانتان واقعا طرفدار کارتان هستند؟ پرسیدن همین سوالات به طور مستمر و اندازهگیری شاخصهایی مثل خالص ترویجکنندگان یاNPS باعث میشود مرتبا در حال یادگیری باشید و اشتباهات گذشته را تکرار نکنید.
محدودیت در دسترسی به مطالب تکمیلی
دسترسی کامل به این مطلب برای اعضای کلوپ کسب و کار غزال امکانپذیر است.
3 پاسخ
ممنون از محتوای عالی و مفیدی که گذاشتید.
خوشحالیم که مفید بوده برای شما سرکار خانم
سلام و وقت بخیر
مقیاس پذیری به معنی آماده بودن برای کار در مقیاس بزرگتر در آبنده میتونه تعریف بشه؟