بازاریابی ارائه ارزش به روشی سودآور است. ارزش، منفعتی است که مشتری از خرید کالا یا محصول حاصل می‌کند. در صورتی که این ارزش منجر به سود شود، یک بازاریابی خوب ایجاد می‌شود. روش های بازاریابی زمانی کارآمد هستند که مشتری، کسب و کار و جامعه از ارائه آن ارزش سود ببرند. اصلی‌‌ترین ویژگی یک بازاریاب خوب، مردم شناسی است. اصطلاحا بازاریابان خوب کف بازار هستند و مشتری را به صورت کامل زیر نظر دارند. بنابراین نه تنها مهم نیست یک بازاریاب خوب در چه رشته ای تحصیل کرده باشد، بلکه مهم این است توانایی آشنایی با بازار را داشته باشد. در اکثر شرکت‌های موفق یک یا چند نفر از مدیران ارشد شرکت پیشینه بازاریابی دارند؛ زیرا قادرند محصولی را ارائه دهند که از دید مشتری فایده و ارزش واقعی داشته باشد. سوال مهم این است که در دنیای پر از تغییر امروزی آینده حرفه بازاریابی چه خواهد شد؟
روش های بازاریابی در آینده چگونه متحول خواهد شد؟
درحالی که ادبیات بازاریابی عمدتاً به تکنیکها و روش های بازاریابی بهینه در جهت به حداکثر رساندن ارزش مشتری و جذب ارزش در ازای آن مربوط می‌شود، تمرکز کمی نیز بر‌روی تغییرات بالقوه در بازاریابی آینده دارد. روش های بازاریابی در آینده چگونه تغییر خواهد کرد؟ آیا تغییرات عمده‌ای در انتظار ما است که باید خود را برای آنها آماده کنیم؟
مشتری یک مولفه ثابت در بازاریابی
یکی از عواملی که همواره آینده بازاریابی را شکل می‌دهد، مشتری است. با وجود تغییرات احتمالی در روش های بازاریابی، مشتری در مرکز تمام استراتژی‌ها و تلاش‌ها باقی خواهد ماند. با این حال، نیازهای مصرف کننده هرروز درحال تغییر است و به‌طور مداوم پیچیده‌تر می‌شوند. هنگامی که به دنبال پاسخ به این سوال هستیم که چگونه روش های بازاریابی تغییر خواهند کرد، این امری مسلم است که مصرف کننده همچنان در مرکز قرار دارد و نیازها و انتظارات پیچیده‌تر خواهند شد.
تمرکز بر ارائه خدمات به مشتری
مشتری نیازمند اطلاعات، کمک و پشتیبانی بیشتری است تا نیازها و انتظارات وی را برآورده سازد. به همین دلیل، احتمالاً در‌آینده تمرکز بیشتری روی خدمات مشتری خواهد بود. کمک به مشتری به هر نحوی و همراهی با او در طول زندگی، بیشتر از هرزمان دیگری اهمیت دارد. در نتیجه روش های بازاریابی در آینده بطور فزاینده بر حفظ مشتری در طولانی مدت بیشتر از فروش متمرکز می‌شوند.
تکنولوژی
به منظور پیوند دادن مشتری به شرکت در طول چرخه بازاریابی، بسیار مهم است که بدانیم مشتری چه می‌خواهد و نیازها چگونه تکامل می‌یابند. پیشرفت تکنولوژی به بازاریابان کمک می‌کند تا سیر تحول مصرف کننده را بهتر درک کنند. بسیاری از مردم هنگامی که در فیسبوک با تبلیغاتی که در گوگل به دنبال آن بودند مواجه شدند، متعجب شدند. اما پیشرفت‌های تکنولوژی مانند این، تنها بخشی از انتظارات ما در آینده است. هوش مصنوعی که هم‌اکنون در حال استفاده در بازاریابی است؛ بسیار قوی‌تر خواهد شد. تعامل و خدمات مشتری بطور فزاینده به‌صورت خودکار خواهند شد.
ارتباطات
تغییرات روش های بازاریابی در آینده مستلزم تفکر درمورد ارتباطات است. با پیشرفت در هوش مصنوعی، نحوه دریافت کمک و خدمات نیز تکامل خواهد یافت. مردم اکنون از تلفن و دستگاهای خود برای تایپ آنچه می‌خواهند و آنچه مایلند انجام دهند، استفاده می‌کنند. با معرفی سیری، گوگل اسیستنت و آمازون اکو مشاهده کردیم که دریافت پشتیبانی تا چه اندازه آسان خواهد شد. اشکار است که این مثال‌ها تنها شروع داستان است اما در آینده در همه زمینه‌ها شاهد پیشرفت‌های بیشتری از این تحول خواهیم بود. این ویژگی یک راه ارتباطی کاملاً جدید را معرفی می‌کند و نوید یک کانال بازاریابی قوی را برای دسترسی به مشتریان و مشارکت در ارتباطات چند جهته را به ارمغان می‌آورد.
افزایش شخصی سازی و هدف گذاری
بازاریابان در‌گذشته درمورد یک گروه هدف تحقیق می‌کردند. سپس یک راه ارتباطی ایجاد کرده و پیامی را برای گروه هدف ارسال می‌کردند. مسلما گفتگو‌ها همیشه رضایت بخش نبوده‌است. اینترنت همواره به ما این امکان را داده‌است که به آنچه مصرف‌کنندگان می‌خواهد نزدیک‌تر شویم؛ و بنابراین توانایی هدف قرار دادن گروه‌ها را به شیوه‌ای بسیار محدود تر امکان‌پذیر نموده‌است. با مقدار زیادی اطاعات درمورد علایق، عادات و جمعیت افراد هدف‌گذاری بطور چشمگیری آسان می‌شود. اگر یک چیز درمورد چگونگی تغییر بازاریابی در آینده قطعی باشد، این است که ما بیش از پیش قادر خواهیم‌بود اطلاعات دقیق‌تری درمورد علایق، ترجیحات و رفتار‌های مصرف کننده جمع‌آوری کنیم.
روش های بازاریابی همیشه در حال تغییر و تحول است اما تغییری در اصول آن ایجاد نمی‌شود. زیرا اصول و فلسفه بازاریابی بر‌پایه نیازهای مشتری پایه‌گذاری شده و نیاز مشتری هرگز تغییر نخواهد کرد. تنها فرهنگ و نحوه تامین نیازها بر اساس جامعه‌ای که مشتری در آن حضور دارد، تغییر و تحول پیدا می‌کند. در نتیجه بازاریابی برخلاف بسیاری از مشاغل که در حال از بین رفتن هستند، حرفه و پیشه‌ای است که دائما در حال رشد بوده است.
بازاریابی قلب تپنده یک کسب و کار است و فروش خونی است که در رگ‌های کسب و کار جریان دارد. این خون توسط بازاریابی در کسب و کار به جریان می‌افتد. یک روش بازاریابی خوب می‌تواند فروش را در یک کسب و کار بهبود ببخشد. بازاریابی علمی بسیار گسترده است و شاخه‌های زیادی دارد که هر‌کارآفرینی باید به همه شاخه‌های آن مسلط باشد.
بازاریابی B2B یا سازمانی
یکی از زیرشاخه‌های بازاریابی، بازاریابی B2B یا سازمانی است. در بازاریابی B2B محصول یا خدمت به مشتری نهایی فروخته نمی‌شود؛ بلکه به کسب و کار فروخته می‌شود که آن کسب و کار می‌تواند با ایجاد تغییر درمحصول یا خدمات و فرآیندی که روی آن انجام می‌دهد، آن را به مشتری نهایی بفروشد. فروش B2C فروش محصول به مشتری نهایی و فروش B2G عبارت از محصول یا خدمتی است که به دولت فروخته می‌شود.
همانطور که از نام آن پیداست، B2B به بازاریابی محصولات یا خدمات به سایر مشاغل و سازمان‌ها اشاره دارد و با B2C که عبارت از فروش محصول به مشتری نهایی است، چند تفاوت کلیدی دارد. در یک مفهوم گسترده، محتوای بازاریابی B2B نسبت به B2C ساده‌تر است. و این به دلیل این است که تصمیمات خرید تجاری، در مقایسه با تصمیمات مصرف کنندگان، بیشتر تحت تاثیر درآمد خالص است. بازگشت سرمایه(ROI) به ندرت برای افراد عادی_حداقل از لحاظ مالی_ مهم است، اما تمرکز اصلی تصمیم گیرندگان شرکتی بر این امر است.
در هر یک از این سه شیوه فروش روش بازاریابی متفاوت است.
بازاریابی مکان
یکی دیگر از روش های بازاریابی، بازاریابی مکان است. که در آن تلاش می‌شود یک مکان یا یک شهر به برند تبدیل شود. در عمده فروشی و خرده فروشی برای بهتر فروختن باید مهارت بازاریابی را آموخت.
بازاریابی ویزیتوری
یکی دیگر از شیوه‌ها یا روش های بازاریابی ویزیتوری است که در آن یک محصول خاص را به فروشنده‌های مختلف برای مثال داروخانه‌ها یا فروشنده‌های لوازم آرایشی و بهداشتی، معرفی می‌کند.
نمایندگی فروش
از دیگر روش های بازاریابی میتوان به نمایندگی فروش، که بصورت نمایندگی یک شرکت مانند شرکت بیمه است، اشاره کرد.
بازاریابی مستقیم
بازاریابی مستقیم شیوه‌ای است که در آن فروش و بازاریابی باهم ترکیب می‌شوند. یعنی بلافاصه بعد از بازاریابی به مرحله فروش ختم می‌شود.
بازاریابی شبکه‌ای
یکی دیگر از روش های بازاریابی Network Marketing یا بازاریابی شبکه‌ای است؛ که تنها درصورتی که اصول بازاریابی به درستی و به صورت قانونی انجام شود، یکی از شاخه‌های بازاریابی محسوب می‌شود. بازاریابی شبکه ای یک روش بازاریابی است که درطول چند دهه اخیر رواج یافته است و شامل فروش محصولات قانونی با قیمت‌های منصفانه به‌طور مستقیم به مصرف‌کنندگانی است که به آنها نیاز دارند. به‌جای توزیع محصولات در فروشگاه و استخدام فروشندگان، شرکت‌ها از شبکه‌ای از توزیع‌کنندگان استفاده می‌کنند که بسیاری از آنها به‌عنوان مشتری شروع به‌کار کردند.
برای شرکت‌ها، این یک راه سودآور برای فروش محصولات و گسترش دامنه دسترسی خود با حداقل هزینه بازاریابی و بدون نیاز به نیروی کار حقوقی است. برای توزیع‌کنندگان که معمولا در‌خانه کار می‌کنند، بازاریابی شبکه‌ای فرصتی برای راه‌اندازی کسب و کار کوچک خود با ساعات کاری منعطف است. سطوح مختلفی از توزیع و همچنین پرداخت در هریک از این سطوح رخ می‌دهد، به همین دلیل است که این مدل بازاریابی اغلب به‌عنوان بازاریابی چندسطحی (MLM) شناخته می‌شود. اطمینان از رعایت اصول بازایابی زمانی مشخص می‌شود که بازاریاب قصد ارائه ارزش واقعی به مشتری را داشته و قصد کلاه برداری و فریب مشتری را ندارد.
بازاریابی کارآفرینانه
روشی دیگر از بازاریابی، بازاریابی کارآفرینانه است. هدف از بازاریابی کارآفرینانه کسب یک ایده از دل بازار و به معنای یافتن فرصت‌ها با استفاده سنجش رفتار مشتری و نیازهای آن است. در این شیوه از بازاریابی تمرکز بر نیاز مشتری است نه آنچه که کارآفرین ارائه می‌دهد. اخیراً کارآفرینی به‌عنوان مقوله‌ای متمایز از کسب و کار مورد مطالعه قرار گرفته است. موفقیت شگفت‌انگیز شرکت‌هایی که زمانی کوچک بودند مانند مایکروسافت، ویرجین و دل نشان داده‌است که کارآفرینی یک طبقه‌بندی خاص با چالش‌ها و فرصت‌های منحصربه فرد است. با توجه هرچه بیشتر به این حوزه، استراتژی‌های خاصی برای کارآفرینی موفق به‌وجود آمده است. بازاریابی کارآفرینانه بیشتر از اینکه درمورد یک استراتژی بازاریابی واحد باشد، یک روش بازاریابی است که خود را از شیوه‌های بازاریابی سنتی متمایز می‌کند. این روش از بسیاری از اصول سیاسی بازاریابی اجتناب می‌کند، زیرا آنها معمولاً برای شرکت‌های بزرگ و معتبر طراحی شده‌اند. بازاریابی کارآفرینانه از مجموعه ابزاری از روش های بازاریابی نوین و غیر متعارف برای کمک به شرکت‌های نوظهور استفاده می‌کند تا جای خود را در بازارهای شلوغ پیدا کنند.
بازاریابی غیرانتفاعی
بازاریابی غیرانتفاعی که یکی دیگر از روش های بازاریابی است به شکلی است که درصورت آگاهی از اصول بازاریابی می‌توانند کمک‌های مورد نیاز کسب و کار را به راحتی جذب کرده و موجب رونق کسب و کار غیرانتفاعی شوند. یکی از روشهای جدید بازاریابی، بازاریابی محتوا یا Content marketing فرایند ایجاد محتوای ارزشمند و مرتبط با محصول یا خدمات برای جذب و به دست آوردن مخاطب است. خریداران و مشتریان امروزه بیش از هرزمان دیگری تحت تاثیر پیام های بازاریابی _بیش از 2900 پیام در روز بر اساس برآورد فعلی_ قرار می‌گیرند. این امر محیطی با کمبود توجه ایجاد می‌کند و بازاریابان را با وظیفه تولید محتوای جذابی که در‌حالت عادی گم نمی شود، به چالش می‌کشد. یک استراتژی بازاریابی محتوا که به خوبی ساخته شده است، کسب و کار را در موقعیت پیشگام قرار می‌دهد و در حین اطلاع رسانی و آموزش به خریداران، اولویت برند ایجاد می‌کند. ارائه محتوای مفید و سرگرم کننده می‌تواند پیوند قوی میان برند و مشتریان ایجاد کند که درطول زمان به رشد و تقویت ادامه خواهد داد.
بازاریابی ایده
مورد بعدی بازاریابی ایده است. یعنی ایده‌ای که با تسلط بر تکنیک‌های بازاریابی می‌توانیم به خوبی برای پیاده‌سازی آن، منابع مالی و انسانی را جذب کنیم.
بازاریابی دیجیتال
در دنیای امروز که همه چیز دیجیتالی شده است، علم بازاریابی نیز ارتقاء یافته و روشی جدید به نام بازاریابی دیجیتال ایجاد شده است. Digital marketing یکی از روشهای بسیار پرطرفدار بازاریابی است. در سطح تخصصی، بازاریابی دیجیتال به تبلیغاتی اطلاق می‌شود که از طریق کانال‌های دیجیتالی مانند موتورهای جستجو، وبسایتها، رسانه های اجتماعی، ایمیل و برنامه‌های تلفن همراه ارائه می‌شود. با استفاده از این کانال‌های رسانه آنلاین، بازاریابی دیجیتال روشی است که شرکت‌ها از طریق آن کالا‌ها، خدمات و برندها را ثبت می‌کنند. مصرف کنندگان برای تحقیق درمورد محصولات به‌شدت به ابزارهای دیجیتال متکی هستند.به‌عنوان مثال، بازخوردهای بازاریابی Think With Google دریافتند که 48% از مشتریان سوالات خود را از موتورهای جستجو آغاز می‌کنند؛ درحالی که 33% از آنها به وبسایتها و 26% به برنامه‌های تلفن همراه مراجعه می‌کنند.
بازاریابی دانش بنیان
بازاریابی دانش بنیان که یکی دیگر از روش های بازاریابی است. این روش با هدف موفقیت در ارائه دانش‌های نوین و جدید و به منظور بیان ارزش‌هایی است که این دانش می‌تواند به مردم و جامعه برساند.
بازاریابی بین‌الملل
بازاریابی بین‌الملل یا international marketing به بیان چگونگی ارائه محصولات یا خدمات خارج از مرزهای یک کشور می‌پردازد. به بیان ساده، بازاریابی بین‌الملل انجام فعالیت‌های بازاریابی خارج از مرزهای یک کشور است. اغلب به آن بازاریابی جهانی نیز گفته می‌شود که به معنای طراحی چندجانبه بازاریابی(مثلا محصول، قیمت، مکان، تبلیغ) در سراسر جهان و سفارشی کردن آن بر اساس ترجیحات مردم در کشورهای مختلف است.
بازاریابی سیاسی
و در نهایت یکی از روشهای مهم بازاریابی، بازاریابی سیاسی است که بیشتر در مواقعی مثل انتخابات و رای‌گیری از آن استفاده می‌شود. بازارابی سیاسی فرایند ارتقای ارتباطات سیاسی است که در آن نامزدهای سیاسی ایده‌های خود را به اشتراک می‌گذارند و خود را برای رای دهندگان تبلیغ می‌کنند. بازاریابی سیاسی نسخه‌ای استراتژیک، فنی و ساخته شده از ارتباطات سیاسی و به منظور جذب حمایت عمومی است.
جمع بندی
در این مقاله به‌طور مختصر با انواع مختف روش های بازاریابی آشنا شدید. بسته به نوع توزیع خدمات یا محصولات انواع مختلفی از بازاریابی وجود دارد. در دنیای امروز همه چیز به سرعت و بصورت لحظه ای درحال تغییر است. بازاریابی نیز از این قاعده مستثنا نیست. با تغییر در افکار و نیازهای بشر، تولید کنندگان محصولات و خدمات باید همواره خود را با این تغییرات تطبیق دهند. امید است مطالب این مقاله در رفع سوالات شما در مورد بازاریابی مفید واقع شده باشد.
محدودیت در دسترسی به مطالب تکمیلی
دسترسی کامل به این مطلب برای اعضای کلوپ کسب و کار غزال امکان‌پذیر است.
تیم تولید محتوای گروه مشاوران غزال
این مقاله به کوشش فاطمه شیرمردی و دیگر اعضای گروه مشاوران غزال تولید شده است. تک‌تک ما تلاش داریم اثری مثبت بر روی کسب و کارها داشته باشیم.
2 پاسخ
سلام و عرض احترام
محتوای مقاله بسیار مفید و جذاب بود.
ممنون از گروه مشاوران غزال و خدا قوت.
خوشحالیم خانم احدزاده که برای شما مفید بوده.